Takroriy ekin sifatida pomidor Finish navini turli ekish usullarida o’stirish texnologiyasi va mavzuni o’qitish uslubi

Ushbu bitiruv malakaviy ish takroriy ekin sifatida pomidor Finish navini turli ekish usullarida o'stirish texnologiyasiga bag'ishlangan. Ishda pomidorning biologik xususiyatlari, O'zbekistonda rayonlashtirilgan navlari, takroriy ekinga mos navlari va ularni o'stirish texnologiyalari, kasb-hunar kollejlarida tomatdosh sabzavot ekinlari mavzusini o'qitishning innovatsion ta'lim texnologiyalari, O'zbekiston Respublikasi Prezidentining iqtisodiy dasturga bag'ishlangan ma'ruzasi va hayot faoliyati xavfsizligi masalalari ham yoritilgan.

Asosiy mavzular

• Pomidorning kelib chiqishi va tarqalishi: Pomidorning vatani Janubiy Amerika bo'lib, XVI asrda Yevropaga keltirilgan. XVIII asrdan boshlab oziq-ovqat ekini sifatida yetishtirila boshlangan.
• Pomidorning botanik ta'rifi: Pomidor tomotdoshlar oilasiga mansub Lycopersicum avlodiga kiradi. Peru pomidori, tukli pomidor va oddiy pomidor turlari mavjud.
• Pomidorning biologik xususiyatlari: Pomidor issiqsevar o'simlik bo'lib, urug'i 10-12°C haroratda una boshlaydi. Yorug'likka talabchan, suvga talab yuqori.
• O'zbekistonda rayonlashtirilgan navlari: O'zbekistonda O'zbekiston 178, Vostok 36, Shafaq, Sevara, Toshkent tongi, Surxon 142, Namuna kabi pomidor navlari rayonlashtirilgan.
• Takroriy ekinga mos navlari va o'stirish texnologiyasi: Yozgi ekin sifatida pomidor yetishtirish mumkin. Bunda ko'chatlar ochiq dalaga kam mehnat sarflab yetishtiriladi. Dar Zavoljya, Finish, Temnokrasnыy 2007, Solyars, Toshkent tongi, O'zmash-1 navlari mos keladi.
• Tadqiqot sharoitlari: Tajriba Payariq tumanida o'tloq-bo'z tuproqlarda o'tkazilgan. Iqlimi kontinental, yoz issiq, bahor yomg'irli. Yillik yog'in 358 mm, o'rtacha harorat 13.1°C.
• O'tkazilgan tajriba natijalari: Urug' unuvchanligi va ko'chat chiqimi, o'simlikning o'sishi, hosildorlik va iqtisodiy samaradorlik tajriba natijalariga ko'ra baholangan.
• Kasb-hunar kollejlarida o'qitish texnologiyalari: Kollejlarda tomatdosh sabzavot ekinlari mavzusini o'qitishning innovatsion ta'lim texnologiyalari bayon etilgan. Aqliy hujum, ruchka stol ustida metodi, raqamli metod, baliq skeleti chizmasi, tarmoqlar metodi kabi usullar keltirilgan.
• Hayot faoliyati xavfsizligi tadbirlari: Kimyoviy va radioaktiv xavfsizlik, atrof-muhitning inqirozga uchrashi, ijtimoiy-siyosiy mojarolar, favqulotda holatlarda harakatlanish qoidalari haqida ma'lumot berilgan.