Физика атмосферы
Ushbu kitob atmosfera fizikasi asoslariga bag'ishlangan bo'lib, unda atmosferaning tuzilishi, termodinamikasi, radiatsion rejimi, harakatlari va suv rejimi kabi asosiy jihatlari batafsil yoritilgan. Kitob davlat universitetlari talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, atmosfera fizikasining asosiy tushunchalari va qonuniyatlarini o'rganishga yordam beradi.
Asosiy mavzular
- Kirish: Atmosfera fizikasining predmeti, vazifalari, tadqiqot usullari va atmosfera jarayonlarining o'ziga xosliklari ko'rsatilgan.
- Atmosferaning umumiy ma'lumotlari: Atmosferaning tarkibi, tuzilishi, har xil gazlar va aerozollarning ahamiyati, suv bug'ining roli va namlik xarakteristikalari muhokama qilingan.
- Atmosferada bosimning taqsimlanishi: Atmosferadagi bosimning vertikal va gorizontal taqsimlanishi, barometrik formulalar va barik sistemalar tahlil qilingan.
- Atmosfera termodinamikasi asoslari: Termodinamikaning asosiy qonunlari, adyabatik jarayonlar, potensial harorat va energiyaning tushunchalari, konvektsiya va atmosfera stratifikatsiyasi o'rganilgan.
- Atmosferaning radiatsiya rejimi: Quyosh radiatsiyasi, uning spektral tarkibi, atmosfera tomonidan yutilishi va sochilish jarayonlari, albedo va radiatsion balans masalalari yoritilgan.
- Yer sirti va atmosferaning issiqlik holati: Yer sirtining issiqlik balansi, tuproq va suvda issiqlikning tarqalishi, turbulent almashinuv va temperatura inversiyalari tahlil qilingan.
- Atmosferaning suv rejimi: Vlagooborot, namlikning turlari, bug'lanish, kondensatsiya jarayonlari, bulutlar va yog'inlar haqida ma'lumotlar berilgan.
- Atmosfera dinamikasi asoslari: Atmosferada harakatlanuvchi kuchlar, geostrofik va gradient shamollar, mahalliy sirkulyatsiyalar va bo'ronlar kabi mavzular o'rganilgan.