Кўприкларни лойихалаш асослари
Ushbu kitob ko'priklar va transport tonnellarining loyihalashtirish asoslarini o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, unda avtomobil yo'llaridagi sun'iy inshootlar, jumladan, ko'priklar, quvurlar, yo'l o'tkazgichlar, tog' yo'llaridagi maxsus inshootlarni loyihalashtirish va ulardan foydalanish masalalari ko'rib chiqilgan. Shuningdek, inshootlarni kuchaytirish va rekonstruksiya qilish masalalari ham yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Kirish. Avtomobil yo'llaridagi sun'iy inshootlar turlari: Avtomobil yo'llari bilan kesishuvchi to'siqlar, suv o'tkazish quvurlari, ko'prik inshootlari, transport tonnellari va tog' yo'llarida ishlatiladigan inshootlar haqida ma'lumot beriladi.
- Ko'prik kechuvi elementlari va ko'priklar klassifikatsiyasi: Ko'prik kechuvi tarkibiga kiruvchi inshootlar, oraliq qurilmalarning asosiy elementlari, ko'priklarda qabul qilingan asosiy belgilar va ko'priklarni klassifikatsiyalash asoslari keltirilgan.
- Sun'iy inshootlarga qo'yiladigan talablar: Yo'llardagi sun'iy inshootlarga qo'yiladigan asosiy talablar va O'zbekistonda ko'prik qurilishi rivojlanishining istiqbollari yoritilgan.
- Ko'priklarning asosiy o'lchamlarini belgilash: Ko'priklar kengligini belgilash, oraliqlari o'lchamlarini asoslash, kemalar qatnovi talablari va ko'prik osti kemalar qatnovi gabaritlari haqida ma'lumotlar berilgan.
- Yuklar va ta'sirlar: Ko'priklarni hisoblashda e'tiborga olinadigan yuklar va ta'sirlar, yuklar birlashuvlari va harakatlanuvchi yuklardan vaqtincha vertikal ta'sir masalalari bayon etilgan.
- Hisoblash usullari haqida umumiy ma'lumotlar: Chegaraviy holatlar guruhlari, konstruksiyalar hisobi, materiallarning normativ qarshiliklari va hisobiy qarshiliklari haqida ma'lumotlar keltirilgan.
- Tosh va beton ko'priklar konstruksiyalari: Tosh va beton ko'priklardan foydalanish tarixi, konstruksiyalari, afzalliklari va kamchiliklari haqida ma'lumotlar berilgan.
- Temir-beton ko'priklar haqida umumiy ma'lumotlar: Temir-beton ko'priklardan foydalanish tarixi, beton va armaturaga bo'lgan talablar, gidroizolyatsiya materiallari, konstruksiya elementlarini birlashtirish uchun kleylar va asosiy sistemalari yoritilgan.
- Temir-beton ko'priklarining harakat qismi konstruksiyalari: Harakat qismining ko'prik qoplamasi, ko'tarib turuvchi elementlari, trotuarlar va to'siqlar, suv qochirish ishlari va deformatsion cho'klar haqida ma'lumotlar berilgan.
- To'sinli temir-beton ko'priklar turlari: To'sinli temir-beton ko'priklar qo'llanilishi, turlari, oldindan zo'riqtirilgan to'sinli temir-beton ko'priklar afzalliklari va temperaturaviy uzluksiz oraliq qurilmalar haqida ma'lumotlar keltirilgan.
- Uzluksiz oraliq qurilmalar konstruksiyalari: Zo'riqtirilmagan va zo'riqtirilgan armaturali uzlukli oraliq qurilmalar konstruksiyalari hamda armaturani zo'riqtirish usullari yoritilgan.
- Temperaturaвий-узлуксиз oraliq qurilmalar: Temperaturaвий-uzlukсиз oraliq qurilmalarning qo'llanilishi, qurish usullari va afzalliklari ko'rsatilgan.
- Узлуксиз ва консолли oraliq qurilmalar: Узлуксиз ва консолли ko'priklar konstruksiyalari rivojlanishining asosiy yo'nalishlari, afzalliklari va kamchiliklari, konstruksiyalari turlari keltirilgan
- Шаҳарлар ва автомагистраллар кесишувида транспорт иншоотлари: Шаҳарлардаги иншоотлар турлари. Yўлўтказгич ва эстакадалар конструкциялари ва системалари тақдим этилган
- Рамали, аркали ва вантли темирбетон кўприклар: Рамали темирбетон кўприкларнинг қўлланилиши. Аркали темирбетон кўприкларнинг қўлланилиши ва вантли темирбетон кўприклар yoritilgan
- Металл кўприклар материаллари: Металл кўприкларни қўлланилиш жойлари. Кўприк қурилишида қўлланиладиган прокатлар va po'lat sortamenti to'g'risida ma'lumot berilgan
- Металл кўприкларнинг асосий системалари: Пўлат oraliq qurilmalarni қуришда қўлланиладиган asosiy статик системалар. Тўсинли металл кўприкларнинг конструкциялари ва қўлланиш жойлари va аркали ва рамали кўприклар konstruksiyalari tasvirlangan