Из истории орнаментального искусства каракалпаков
Ushbu maqola Qoraqalpog'iston ornament san'atining tarixini o'rganishga bag'ishlangan. Unda ornamentlarning nomlari, ularning kelib chiqishi, qo'llanilishi va ahamiyati haqida ma'lumotlar keltirilgan. Maqolada, shuningdek, gilamdo'zlik va yog'och o'ymakorligi san'ati haqida ham so'z boradi. Unda qoraqalpoq ornament san'atining xususiyatlari, o'ziga xosligi va boshqa xalqlar san'ati bilan aloqalari yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Ornamentlarning nomlari va ma'nolari: Maqolada 30 ga yaqin ornament nomi keltirilgan. Ularning har biri o'ziga xos ma'noga ega. Masalan, "muyiz" (shox) ornamenti kuch va qudratni anglatadi. Ba'zi ornamentlar hayvonlar, o'simliklar yoki uy-ro'zg'or buyumlari bilan bog'liq nomlarga ega.
- Gilamdo'zlik san'ati: Qoraqalpoq gilamdo'zligida "qizil baskur", "oq kur" kabi turlari mavjud. Ularning har biri o'ziga xos naqsh va ranglarga ega. Gilamlar nafaqat amaliy ahamiyatga ega, balki uyning bezagi ham hisoblanadi.
- Yog'och o'ymakorligi san'ati: Qoraqalpoq yog'och o'ymakorligida eshiklar, sandiqlar va boshqa buyumlar bezatiladi. O'ymakorlik naqshlari gilamdo'zlikdagi naqshlarga o'xshash bo'lishi mumkin, lekin ba'zan o'ziga xos uslubga ham ega bo'ladi.
- Qoraqalpoq ornament san'atining ahamiyati: Qoraqalpoq ornament san'ati xalqning tarixi va madaniyatini aks ettiradi. U nafaqat estetik ahamiyatga ega, balki avloddan-avlodga o'tib kelayotgan an'analarni saqlashga ham xizmat qiladi.