Возрастная педагогика и психология

Ushbu kitob boʻlajak oʻqituvchilar va ta’lim sohasiga qiziquvchilar uchun moʻljallangan boʻlib, unda pedagogika fanining asosiy tushunchalari, tarixiy rivojlanishi, oʻqitish uslublari va oʻquv jarayonini tashkil etish masalalari yoritilgan.

Asosiy mavzular

• Pedagogika fanining predmeti va vazifalari: Pedagogika fanining fan sifatidagi shakllanishi, iqtisodiy hayotning talabi ekanligi, pedagogika fanining nazariy asoslari va tadqiqot usullari, o'rta Osiyodagi dastlabki xalq og'zaki ijodiyoti va uning inson kamolotiga qo'shgan hissasi.
• Tarbiya haqidagi fan ekanligi: Tarbiya fanining maqsadi va vazifasi, metodologik asosi, asosiy pedagogik tushunchalar, pedagogika fanining boshqa fanlar bilan aloqasi, xalq og'zaki ijodining tarbiya borasidagi qarashlari, A.Navoiyning pedagogik merosi.
• Tarbiya - ijtimoiy hodisa va pedagogik jarayon: Tarbiya va jamiyat, shaxs kamoloti, irsiyat, muhit va tarbiyaning o'zaro bog'liqligi, tarbiyaning maqsadlari, yosh avlodni tarbiyalashda axloqiy fazilatlarni shakllantirish,ijtimoiy ongni shakllantirish, ma'naviy va siyosiy g'oyalarni shakllantirish usullari.
• Tarbiya obyekti va subyekti: Shaxs tushunchasi, shaxsning rivojlanishida ta'lim, tarbiya va bola faolligining o'rni, o'z-o'zini tarbiyalashning ahamiyati, axloqiy, jismoniy, hissiy-irodaviy va intellektual tarbiya,S.Ayniyning hayoti va ijodi.
• Uquvchilar tarbiyasida oila, maktab, mahalla hamkorligi: Ta'lim muassasalarida o'qituvchilarning o'zaro hamkorligi, ota-onalarning roli, ta'lim-tarbiya jarayonida fan, madaniyat, axloq va san'atning uzviy bog'liqligi,bolalarning o'sishida ularning o'ziga xos xususiyatlarini hisobga olish,katta yoshdagi o'quvchilar bilan ishlash.
• Tarbiyaning madaniyat bilan bog'liqligi: Milliy kadriyatlarni tiklash, sha’nini ulug’lash, boy madaniyatini o’rganish, маданий yodgorliklarni saqlash, узбек халкининг маданий мероси билан таништириш,маданий ва диний билимларини эгаллаш.
• O'zbekistonda xalq ta'limi tizimi: Xalq ta'limi tizimi haqida tushuncha, O'zbekiston hududida xalq ta'limi tizimining vujudga kelish tarixi, O'zbekiston xalq ta'limi tizimiga tavsif, ta'limning insonparvarligi hamda demokratiyligi, O'zbekiston Respublikasining «Ta’lim to’g’risida»gi qonuni.
• O’qituvchi va uni jamiyatdagi o’rni.: O’rta osiyo mutaffakirlari ijodida o’qituvchi siymosini taranum etilishi, ustozi o’z kasbining ustasi bo’lgan o’qituvchiga muhtoj, ta’limda tarbiya mas’ulligi.
• Boshlang’ich sinf o’qituvchisining o’ziga xos hususiyatlari va sifatlari.: Pedagogika fanini takomillashtirish, ilm-fan taraqqiyoti yoshlarga bilim berish, axloqiy tarbiya berish, o‘quvchilarni yosh hususiyatlarini hisobga olish, bola tugilgandan so‘ng tarbiya, ta’lim metodlariga yaqinlashish, uzaoro bog‘lanish bo‘lishi.
• Ta’lim jarayonining mohiyati, tuzilishi va uning vazifalari.: Ta'lim vazifalari, шакллантирилиши интизом кабул булими каби мезонларини урганинг, укитиш, билим бериш, таълим жараёнларини va уларнинг мохиятини куйидагича урганиш билишни маъкуллайди. Уларнинг мохиятини билишни маъкуллайди. Фаолиятлар ва уларнинг максадлар.
• Ta’lim uslublari va o’quvchilarning bilim faoliyatini faollshtirish.: O’quvchilarning o’quv faoliyatida vujudga keladigan, shakllari, uslublari, faoliyatlarni yuritish, usullarini ukitish.
• Maktab ta’limining mazmuni va uni milliylashtirishning pedagogik asoslari.: Maktabning milliy me’rosi va kelaajak haqida ma’lumot beruvchi naariyalar muayyaan darajada pedagogika fani uun manba bulaadi.Boshka fanlar darajada pedagogika har bir insonning ihtimoiy kamolotida hizmet kiladi.
• O’qituvchi va uni jamiyatdagi o’rni.: Таълим муассасасида, yeki u-kituvchi”,ususil”, intizom, jamoga”, irsiyat”, muhit”direktor” va hakogo tushuncha nomlar mavjudki, bu hakda mavzular yuzasidan fikr yuritilganda alohida tuhtaymiz.
• Pedagogika tarixi ilmining bahsi va vazifasi: Pedagogika fani, ustoz muallim maktabga borgan o’quvchilarga ma’lum makkasddda yordamlashsin va maktabda aharakat kilishi kerak.
• Maktabni pedagogik kadrlar bilan ta’minlash, ishlariga raxbarlik qilish.: maktab tizimi , ilmiy ahvolga birda oishirish, usulga ham ta’sir etish kereklilgi, ham bolalarga ta’lim berishini so’nggi xulosalar kiritish.