Проектирование самолетов

Ushbu kitob samolyotlarni loyihalashtirishga bag'ishlangan bo'lib, unda aerodinamik sxemani tanlash, geometrik parametrlarni aniqlash, og'irlikni hisoblash va optimallashtirish usullari keltirilgan. Kitob talabalar va aviatsiya sohasidagi mutaxassislar uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

  • Samolyotning umumiy sxemasini tanlash: Aerodinamik sxema, qanotning fyuzelyajga nisbatan joylashuvi va dum qismining konfiguratsiyasi muhokama qilinadi. Normal sxema, "o'rdak" sxemasi va "dum qismi yo'q" sxemalarining afzalliklari va kamchiliklari ko'rib chiqiladi.
  • Birinchi yaqinlashishda uchish og'irligini aniqlash: Konstruksiya, dvigatel, uskunalar, yoqilg'i va tijorat yukining og'irliklarini hisobga olgan holda, samolyotning uchish og'irligini baholash usullari keltirilgan. Statistik ma'lumotlar va empirik formulalar qo'llaniladi.
  • Geometrik o'lchamlarni aniqlash: Qanot maydoni, cho'zilganligi, dum qismi, fyuzelyaj uzunligi va diametrini aniqlash usullari bayon qilinadi. Passengersimon samolyotlarning fyuzelyaj o'lchamlari yo'lovchilarning joylashuvi talablariga asoslanadi.
  • Qanotga solishtirma yuklanishni hisoblash: Qanotga solishtirma yuklanishni parvoz tezligi va dvigatel quvvatiga bog'liqligi ko'rib chiqiladi. Qo'nish tezligini ta'minlash sharti asosida qanotga solishtirma yuklanishni aniqlash usuli berilgan.
  • Tortish quvvatini hisoblash: Uchish masofasini ta'minlash sharti asosida tortish quvvatini aniqlash usullari ko'rsatilgan. Dvigatelning turiga (pistonli, turbovintli) bog'liq bo'lgan formulalar keltirilgan.
  • Ikkinchi yaqinlashishda og'irlikni hisoblash: Komponentlar og'irliklarini aniqlash uchun murakkabroq formulalar yordamida samolyotning og'irligini aniqlashning iterativ usuli tasvirlangan. Qanot, fyuzelyaj, dum qismi va shassi og'irliklarini baholash formulalari keltirilgan.
  • Markazlashni hisoblash: Samolyotning markaz og'irligini aniqlash va aerodinamik fokusga nisbatan to'g'ri joylashuvini ta'minlash masalalari ko'rib chiqiladi.
  • Parametrlarni optimallashtirish: Samolyotning qanot uzunligini va fyuzelyaj uzunligini optimallashtirish muammolari grafik usullar yordamida hal qilinadi, shuningdek, yakuniy qiymatlarni hisoblash uchun tavsiyalar mavjud.