“Bilimlar bellashuvi”ning respublika bosqichida ishtirok etgan o'quvchilar tomonidan bo'sh o'zlashtirilgan mavzular asosida tayyorlangan namunaviy dars ishlanmalari to'plami
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi tomonidan nashr etilgan dars ishlanmalari to'plamidir. To'plam umumiy o'rta ta'lim maktablarining 5-8 sinflari uchun mo'ljallangan bo'lib, tarix fanidan Davlat ta'lim standartlari va optimallashtirilgan o'quv dasturlari asosida tayyorlangan. Unda dars ishlanmalari "Bilimlar bellashuvi"ning Respublika bosqichida ishtirok etgan o'quvchilar tomonidan bo'sh o'zlashtirilgan deb topilgan mavzular bo'yicha tuzilgan.
Asosiy mavzular
- Xorazmshohlar saltanati bilan Moʻgʻullar davlati oʻrtasidagi munosabatlar: Mazkur dars ishlanmasida Xorazmshohlar saltanati bilan Moʻgʻullar davlati oʻrtasidagi munosabatlar, ularning oqibatlari, savdo va diplomatik aloqalar, shuningdek, birlik, hamjihatlik va vatanparvarlikning ahamiyati yoritilgan.
- Qadimgi dunyoning yetti moʻjizasi: Ushbu dars ishlanmasi Qadimgi Misr ehromlari, Semiramida osma bogʻlari, Olimp xudosi Zevs haykali, Mabuda Artemida ibodatxonasi, Quyosh xudosi Gelios haykali, Aleksandr mayogʻi, Galikarnas maqbarasi haqida ma'lumot beradi.
- Oʻzbekistondagi eng qadimiy tarixiy shaharlar: Ushbu ishlanma Samarqand, Buxoro, Xiva, Qarshi, Termiz, Margʻilon shaharlarining tarixi, ahamiyati va rivojlanish bosqichlarini o'z ichiga oladi. Har bir shahar haqida qisqacha tarixiy ma'lumot beriladi.
- Qadimgi Xorazm, Qangʻ va Dovon davlati: Mazkur dars ishlanmasida Xorazm davlatining shakllanishi va rivojlanishi, Qangʻ va Dovon davlatlarining Xitoy bilan munosabatlari, hududiy joylashuvi, iqtisodiy va madaniy hayoti yoritilgan.
- Arablar hukmronligiga qarshi xalq harakatlari: Ushbu darslikda arablar hukmronligiga qarshi ko'tarilgan qo'zg'olonlarning sabablari, Gurak va Divashtich boshchiligidagi harakatlar, Tohariston va Sog'ddagi qo'zg'alonlar haqida ma'lumotlar keltirilgan.
- Amir Temur bunyodkorlik faoliyati: Ushbu dars Amir Temurning Samarqandni davlat poytaxtiga aylantirishi, bunyodkorlik faoliyati, me'morchilik va bog'dorchilik sohasidagi ishlari haqida hikoya qiladi.
- Oq kiyimliklar qoʻzgʻoloni: Ushbu dars ishlanmasi Muqanna rahbarligidagi “Oq kiyimliklar” qoʻzgʻolonining sabablari, borishi va oqibatlari, Rofe ibn Lays qoʻzgʻoloni haqida ma’lumot beradi.
- XVI-XIX asrning 70-yillari oxirigacha boʻlgan davrda Afgʻoniston: Mazkur ishlanmada Afg'onistonning mustaqillik uchun kurashi, Afg'on-Eron munosabatlari, Durroniylar va Barakzaylar sulolalari, ingliz-afg'on urushi va xalqaro munosabatlardagi o'rni yoritiladi.
- Buyuk ipak yo'li: Ushbu dars ishlanmasi Buyuk ipak yo'lining tarixi, ahamiyati, tarmoqlari, tijorat va madaniy aloqalarga ta'siri, shuningdek, O'zbekiston hududidagi roli haqida ma'lumot beradi.
- Hindiston sivilizatsiyasi: Ushbu darslikda Hindiston sivilizatsiyasining geografik joylashuvi, ijtimoiy tuzumi, diniy e'tiqodlari va madaniy merosi haqida ma'lumot berilgan.