Фейиллердиң буйрық формасының жасалыўы (немис ҳәм қарақалпақ тиллери материаллары тийкарында)

Ushbu hujjat O'zbekiston Respublikasi, Qoraqalpog'iston davlat universiteti filologiya fakulteti nemis filologiyasi bo'limi talabasi tomonidan tayyorlangan pitkeriw qanigelik jumisi bo'lib, nemis va qoraqalpoq tillarida buyruq mayillarining (imperativ) yasalishi, qo'llanilishi hamda o'xshashlik va o'zgesheliklari haqida so'z yuritiladi. Unda har ikki tilda buyruq maylining ifodalanish usullari, grammatik xususiyatlari va lingvistik tahlili ko'rib chiqiladi.

Asosiy mavzular

Nemis tilida imperativning yasalish usullari: Nemis tilida imperativning uch meyil kategoriyasi, indikativ (aniqlik), imperativ (buyruq), konyuktiv (shart-tilek) mavjudligi, meyil kategoryasining elementlari tilning paydo bo'lishi, qaliplesiwi bilan birga paydo bo'lganligi va grammatik shakllari tahlil qilinadi.
Qoraqalpoq tilida feyildin' buyriq formalarinin' beriliw usillari: Qoraqalpoq tilida buyruq meyil so'ylewshi ta'repinen basqa birewge qaratilg'an buyiriw, hamir, talap etiw, shaqiriq-su'ren, o'tinish-tilek usag'an tag'i da basqa ma'nilerdegi is-haʼreketti an'latadi va feyildin' buyriq formalarining turlari ko'rsatib beriladi.
Nemis ha’m qaraqalpaq tillerinde buyriq meyilinin' imperativ jasaliwindag’i uqsasliqlar ha’m o'zgeshelikler: Salistirilip atirg'an eki tilde de buyriq meyili imperatif buyriq, o'tinish -tilek ken'es, ma'slaxat, shaqiriq ha'm usig'an uqsag'an tag'i basqa maʼnilerdi bildiredi. Sonin' menen birge buyriq formalarinin' beriliwi eki eki tilde de tin'lawshini bir na'rseni islewge, orinlawg'a, atqariwg'a uqsag'an usinis etedi ha'm de bul kerisinshe de boliwi mumkin.