Yalpi daromad

Ushbu kitob, Farg'ona viloyati XTXQTMOI ijtimoiy-iqtisodiy fanlar kafedrasi mudiri Xoshimjon Urinbayevich Haydarov tomonidan tayyorlangan "Yalpi daromad" mavzusidagi dars ishlanmasidir. Dars ishlanma 9-sinf o'quvchilariga mo'ljallangan bo'lib, iqtisodiy bilim asoslarini o'rgatishga qaratilgan. Unda darsning maqsadi, uslubi, jihozi, tashkiliy qismi, o'tilgan mavzuni so'rash, yangi mavzuni tushuntirish, mustahkamlash va uyga vazifa kabi elementlar mavjud.

Asosiy mavzular

  • Yalpi daromad: Korxonaning yoki biror shaxsning ma'lum vaqt davomida tovar va xizmatlarni sotishdan qo'lga kiritgan ja'mi pul tushumi yalpi daromad deyiladi. U TR (Total Revenue) harflari bilan belgilanadi va sotilgan tovar miqdori (q) va bitta tovarning o'rtacha sotuv narxi (p) orqali hisoblanadi (TR = P * Q).
  • Foyda: Foyda - korxonaning ma'lum vaqt davomidagi yalpi daromadi bilan umumiy harajatlari orasidagi farq. Agar bu ayirma manfiy bo'lsa, zarar haqida gapiriladi. Foyda P harfi (Profit) bilan belgilanadi va quyidagicha hisoblanadi (P = TR - TC). Foyda firma faoliyatini baholovchi muhim iqtisodiy ko'rsatkich hisoblanadi.
  • Foydaning ahamiyati va uni ko'paytirish usullari: Foyda olish shug'ullanishning asosiy maqsadlaridan biri hisoblanadi. Bozor iqtisodiyoti sharoitida nima ko'proq foyda keltirsa, shu narsa ko'proq ishlab chiqariladi. Iqtisodchilar biror sohani rivojlantirishda mablag' sarflashni investitsiya qilish yoki sarmoyalash deb atashadi.