A course of lectures on comparative typology
Ushbu kitob nemis tili nazariy grammatikasiga bag‘ishlangan bo‘lib, unda nemis tilining grammatik tuzilishi, uning rivojlanishi, so‘z turkumlari, gap tuzilishi kabi asosiy masalalar nazariy jihatdan yoritilgan. Kitob talabalar va nemis tilini o‘rganuvchilar uchun mo‘ljallangan.
Asosiy mavzular
- Grammatika va grammatik qurilish: Grammatikaning ta’rifi, uning til qurilishidagi o‘rni, amaliy va nazariy grammatika o‘rtasidagi farqlar, grammatikaning boshqa fanlar bilan aloqasi.
- Nemis tili ilmiy grammatikasining rivojlanishi: Nemis grammatikasining tarixiy rivojlanishi, turli davrlardagi grammatik qarashlar, strukturalizm va uning metodlari, Leo Weisgerber nazariyasi.
- Nazariy grammatikaning asosiy muammolari: Grammatik kategoriyalar, so‘z shakllari, sintaktik va analitik vositalar, grammatik sathlar va birliklar, grammatik oppozitsiyalar, neytrallashuv.
- Grammatik sinonimiya: Grammatik shakllarning ko‘p ma’noliligi, grammatik sinonimiyaning turlari, kontekstual sinonimlar, polyar ma’nolarning neytrallashuvi.
- So‘z turkumlari: So‘z turkumlarining grammatik kategoriyasi, so‘z turkumlariga bo‘linishi, har bir so‘z turkumining xususiyatlari va vazifalari.
- Fe’l: Fe’lning ta’rifi, fe’lning gapdagi o‘rni, fe’lning grammatik kategoriyalari (shaxs, son, zamon, mayl, nisbat), fe’lning tasnifi.
- Fe’lning grammatik kategoriyalari: Fe’lning shaxs, son, zamon, mayl, nisbat kategoriyalari haqida ma’lumot.
- Zamonlar: Nemis tilida fe’l zamonlarining ifodalanishi (Präsens, Präteritum, Perfekt, Plusquamperfekt, Futur I va Futur II), ularning ma’nolari va qo‘llanilishi.
- Otlarning turlari: Otlarning aniq va noaniqligi, turli kelishiklarda qo'llanilishi.