Das Wesen und die Aufgaben der Phonetik

Ushbu kitob fonetika va fonologiya sohasidagi tadqiqot bo'lib, tilshunoslikning ushbu muhim bo'limlariga bag'ishlangan. Unda fonetikaning mohiyati, vazifalari, tadqiqot yo'nalishlari, fonetik birliklar va ularning o'zaro munosabatlari kabi masalalar ko'rib chiqiladi. Shuningdek, fonetika fanining rivojlanish tarixi, uning boshqa tilshunoslik fanlari bilan aloqasi, nutq apparati va nutq jarayonlari haqida ma'lumotlar berilgan. Kitobda fonetika va fonologiyaning asosiy tushunchalari, ularning farqi, o'xshash jihatlari, fonetik transkripsiya, fonemalar va ularning turlari, urg'u va intonatsiya kabi masalalar ham yoritilgan. Kitobning empirik qismida fonetika va fonologiya bo'yicha olimlarning fikrlari, qarashlari, o'xshashliklar, farqlar, minimal juftliklar va boshqa jihatlar taqqoslangan holda keltirilgan. Kitob so'ngida adabiyotlar ro'yxati va internet manbalari berilgan.

Asosiy mavzular

Fonetika tilshunoslikning bir bo'limi sifatida: Ushbu bo'limda fonetikaning tilshunoslikdagi o'rni, nutq tovushlarining xususiyatlari va ularni o'rganishning ahamiyati haqida ma'lumot beriladi. Tilning moddiy va funksional tomonlari, fonetikaning nutq tovushlari bilan bog'liqligi, aloqa tizimidagi ahamiyati tahlil qilinadi. Nutq jarayonida ishtirok etuvchi organlar, nutqning akustik xususiyatlari, tinglash va idrok etish jarayonlari ko'rib chiqiladi.
Fonetika tarixi: Ushbu bo'limda fonetika fanining rivojlanish bosqichlari, uning shakllanishiga hissa qo'shgan olimlar va ularning asarlari haqida ma'lumot beriladi. Qadimgi davrlardan to hozirgi kungacha bo'lgan fonetika fanining taraqqiyoti, turli fonetik maktablar va yo'nalishlar, fonetik tadqiqot usullari va texnologiyalari ko'rib chiqiladi.
Fonetikaning bo'limlari: Ushbu bo'limda fonetikaning asosiy bo'limlari - artikulyatsion fonetika, akustik fonetika va auditiv fonetika haqida ma'lumot beriladi. Artikulyatsion fonetika nutq organlarining harakatini, akustik fonetika nutq tovushlarining fizik xususiyatlarini, auditiv fonetika esa nutq tovushlarini eshitish va idrok etish jarayonlarini o'rganadi. Har bir bo'limning vazifalari, tadqiqot usullari va amaliy ahamiyati ko'rsatib o'tiladi.
Til va nutq: Ushbu bo'limda til va nutqning o'zaro munosabati, ularning farqli va o'xshash jihatlari haqida ma'lumot beriladi. Til - bu ijtimoiy hodisa, nutq esa individual faoliyat ekanligi, tilning tizimli xususiyatlari, nutqning esa dinamik xususiyatlari tahlil qilinadi. Shuningdek, til va nutqning madaniy, ijtimoiy va psixologik jihatlari ko'rib chiqiladi.
Fonema: Ushbu bo'limda fonema tushunchasi, fonemalar tizimi, fonemalarning turlari, fonemalar orasidagi munosabatlar, allofonlar va ularning fonemalarga aloqadorligi haqida ma'lumot beriladi. Fonemalar so'zlarni farqlash uchun xizmat qilishi, fonemalarning minimal juftliklar orqali aniqlanishi ko'rsatiladi.