Қобилиятлар
Ushbu kitobda qobiliyatlar, ularning mohiyati, tuzilishi, turlari, o'lchash usullari, rivojlanish omillari va talant masalalari psixologik nuqtai nazardan tahlil qilingan. Kitobda qobiliyat va talant o'rtasidagi bog'liqlik, ularning namoyon bo'lish shartlari hamda o'ziga xos xususiyatlari yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Qobiliyatlar haqida tushuncha: Qobiliyatlarning ta'rifi, ularning bilimi, ko'nikma va malakalar bilan aloqasi, qobiliyatlarning inson faoliyatidagi ahamiyati, qobiliyatlarni rivojlantirishdagi psixologik omillar.
- Qobiliyatlarning sifat va miqdor tavsifi: Qobiliyatlarning sifat va miqdoriy jihatlari, qobiliyatlarni baholash mezonlari, qobiliyatlarning turlari (umumiy, maxsus), qobiliyatlarning o'lchash usullari va ularning amaliy ahamiyati.
- Qobiliyatlar tuzilishi: Qobiliyatlarning tuzilish komponentlari (bilish, hissiy-irodaviy, sensoromotor), qobiliyatlarning o'zaro bog'liqligi, kompensatsiya mexanizmi, qobiliyatlarning tasnifi (badiiy, fikrlash, o'rta), nerv sistemasining roli.
- Talantning paydo bo'lishi va tuzilishi: Talantning ta'rifi, uning qobiliyatlar va iste'dodlar bilan bog'liqligi, talantning asosiy belgilari, talantni rivojlantirish shartlari, talantning tarkibiy qismlari, ijodiy ruhiyatning ahamiyati.
- Qobiliyat va talantlarning tabiiy shartlari: Qobiliyatlarning tug'ma va orttirilgan jihatlari, layoqatning roli, nerv sistemasining tuzilishi va funksiyalari, genetik omillar, muhitning ta'siri, ta'limning ahamiyati, qiziqishlarning roli.
- Qobiliyat nazariyalari talqini: Qobiliyatlar haqidagi turli xil nazariyalar (biologik, sotsiologik, psixologik), ularning asosiy g'oyalari, qobiliyatlarning ijtimoiy-tarixiy shartlanganligi, A.G. Kovalevning qobiliyatlar nazariyasi, kuzatuvchanlikning roli.