Gap strukturasi xususiyatlarining o’rganilishi
Ushbu kitobda gap tuzilishi, funksional xususiyatlari, sintaktik tahlil, transformatsiya usullari va gapning aktual bo'laklari kabi mavzular ko'rib chiqilgan. Shuningdek, gapning shakl va mazmun munosabati, sintaktik derivatsiya masalalari hamda gaplarni mantiqiy va mazmuniy jihatdan tahlil qilish usullari yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Gap Strukturasi va Sintaktik Tahlil: Gapning tuzilishi, uning elementlari o'rtasidagi bog'lanishlar va sintaktik tahlil usullari, jumladan, bevosita ishtirokchilarga ajratish (BI) metodi batafsil tahlil qilingan.
- Transformatsiya Metodlari: Gapning ma'nosini saqlagan holda sintaktik shaklini o'zgartirish usullari, jumladan nominalizatsiya, aktiv qurilmadan passivga o'tish, almashinuv, kontaminatsiya va konversiya kabi transformatsiyalar ko'rib chiqilgan.
- Gapning Aktual Bo'laklari: Gapning boshlanish nuqtasi (asos) va xabarning yadrosi (rema) kabi aktual bo'laklari tahlil qilingan. Ushbu bo'laklarning gapdagi funksiyasi va mantiqiy aloqalari yoritilgan.
- Sintaktik Derevatsiya: Bir tayanch gap asosida yangi strukturalarning shakllanishi, transformatsiya va derevatsiya o'rtasidagi munosabatlar, shuningdek, derivatsiya operatorlarining roli tahlil qilingan.
- Gapning Mantiqiy Tahlili: Gaplarning mantiqiy va mazmuniy jihatdan mos kelmaslik shartlari, asosiy mavzu munosabatlari (Thematic relations) va axborotning formal xususiyatlari yoritilgan.