O’zbek adabiyotida mistifikatsiya Omon Muxtor va Anvar Obidjon asarlari misolida
Ushbu bitiruv malakaviy ishida Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va Oʻrta Maxsus Taʼlim Vazirligi tomonidan Fargʻona Davlat Universitetining Filologiya fakulteti oʻquv dasturi asosida tayyorlangan tadqiqot ishi keltirilgan. Ishda Oʻzbekiston adabiyotida mistifikatsiya hodisasining badiiy talqinlari xususida soʻz boradi. Jumladan, Omon Muxtorning «Ming bir qiyofa» romanidagi Abdulla Hakimning mashq daftari va Anvar Obidjonning «Usta Gulmat» obrazi adabiy mistifikatsiya sifatida tahlil qilingan. Bundan tashqari mavzuga oid adabiyotlar roʻyxati ilova qilingan.
Asosiy mavzular
- Adabiy mistifikatsiya mohiyati: Adabiy mistifikatsiya badiiy tasvir usuli sifatida koʻriladi. Bunda asarning muayyan maqsadga yoʻnaltirilgan holda sirli tus berilishi yoki oʻquvchini ishontirishga urinish kabi jihatlari oʻrganiladi. Asarda muallifning yashirin qolishga intilishi, turli uslubiy va ruhiy nuanslar bilan bogʻliq holda oʻzga muallif obrazini yaratishi tahlil qilinadi.
- Omon Muxtorning «Ming bir qiyofa» romanidagi Abdulla Hakim mashq daftari: Abdulla Hakimning kundaliklari roman syujetida muhim oʻrin tutadi. Kundaliklar voqealar rivojini boyitadi, qahramon xarakterini ochib beradi va kitobxonni voqealarga ishontirishga xizmat qiladi. Shuningdek, asarda adabiy mistifikatsiya adibning gʻoyaviy niyatlarini amalga oshirishda muhim rol oʻynaydi.
- Anvar Obidjonning «Usta Gulmat» obrazi: «Usta Gulmat» obrazi mistifikatsiya orqali yaratilgan.Gulmatning hayoti va ijodi toʻqima boʻlishiga qaramay, obraz orqali muallif jamiyatdagi illatlarni tanqid qiladi. Gulmatning shaxsiyati va unga tegishli asarlar mohirlik bilan yaratilib, kitobxonni ishontirishga qaratilgan.
- Adabiyotshunoslikdagi oʻrni: Ishda adabiy mistifikatsiyaning oʻzbek adabiyotida kam oʻrganilganligi, bu hodisaning oʻrganilishi muhimligi taʼkidlanadi. «Usta Gulmat» gʻazallari va Abdulla Hakimning mashq daftari oʻzbek adabiyotida mistifikatsiyaning noyob namunalari sifatida baholanadi.