Специфика кулинаронимов и сложности их перевода

Ushbu dissertatsiya kulinar terminlarning o'ziga xos xususiyatlari va tarjima qiyinchiliklarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda ingliz, o'zbek va rus tillaridagi kulinar terminologiya xususiyatlari tahlil qilinadi, turli madaniyatlarda kulinar terminlarning o'zgarishi va tarjima usullari ko'rib chiqiladi. Dissertatsiyada kulinar retseptlar tuzilishi, terminlarning tasnifi, so'z yasalishi, leksik-semantik munosabatlar kabi masalalar o'rganilgan. Shuningdek, tarjima jarayonida yuzaga keladigan muammolar va ularni hal etish yo'llari, jumladan transkripsiya, transliteratsiya, kalkalash, izohli tarjima kabi usullar muhokama qilingan.

Asosiy mavzular

  • Kulinar terminlarning tasnifi: Kulinar terminlar umumiy leksika, ilmiy terminlar va tor mutaxassislik terminlariga bo'linadi. Tashkilot turlari (restoran, kafe), oshpaz mutaxassisligi va oziq-ovqat mahsulotlari bo'yicha tasniflanadi. Oziq-ovqat mahsulotlari hayvonot, o'simlik, ziravorlar, ichimliklar va xamir mahsulotlariga bo'linadi. Har bir sinf o'z navbatida kichik guruhlarga bo'linadi. Oshpazlar turli toifalarga bo'linadi, masalan, bosh oshpaz, sous oshpazi, baliq oshpazi va boshqalar.
  • Retseptlar tuzilishi: Retseptlar odatda uch qismdan iborat: nomi, ingredientlar ro'yxati va tayyorlash usuli. Ular informativ, ishontiruvchi va o'rgatuvchi maqsadlarga ega. Matn uslubi ommabop va tushunarli bo'lishi kerak. Qo'shimcha ravishda, ba'zi retseptlar tasvirlar yoki fotosuratlarni o'z ichiga oladi.
  • Kulinar terminlarni tarjima qilish: Tarjima ekvivalentlikni saqlashga qaratilgan bo'lishi kerak, lisoniy muammolarni bartaraf etishi, maqsadli madaniyatga moslashishi va manba matnning ma'nosini saqlab qolishi kerak. Tarjima usullari transkripsiya, transliteratsiya, kalkalash, izohli tarjima va kompensatsiya hisoblanadi.