Сугорилмайдиган шароитида cynara scolymus l. нинг анатомик тузилиши
Maqolada artishokning (Cynara scolymus L.) suvsizlikka vegetativ organlarining moslashuv xususiyatlari, anatomik tuzilishi va dorivorlik xususiyatlari o‘rganilgan. Cynara turkumi Asteraceae oilasiga mansub ko‘p yillik o‘simlik bo‘lib, uning 11 turi ma’lum. Artishok sabzavot sifatida iste’mol qilinadi, barglari vitaminlarga boyligi sababli xomligicha yoki pishirilgan holda iste’mol qilinadi. O‘simlikning barglari, gullari va ildizlari turli xastaliklarni davolashda ishlatiladi. Uning tarkibida jigar va o‘t pufagidagi toshlarni davolash, anemiya, ateroskleroz, qandli diabetga qarshi xususiyatlar mavjud. Tarkibida fitokimyoviy moddalar, ayniqsa, cinarin va cinaropikrin bor. Suvsiz sharoitda o‘simlik organlarining turli o‘zgarishlari evolyutsion jarayon bilan bog‘liq bo‘lib, sistematika, ekologiya va morfologiya kabi masalalarni hal etishda anatomik tuzilish muhim diagnostik belgi hisoblanadi. Maqolada suvsiz sharoitda o‘sayotgan artishokning barg tuzilishi va anatomik xususiyatlari kseromorf belgilar asosida o‘rganilgan.
Asosiy mavzular
- Artishokning anatomik tuzilishi va suvsizlikka moslashuvi: Artishokning (Cynara scolymus L.) suvsizlik sharoitida vegetativ organlarining o'zgarishi, xususan barglarining tuzilishi va anatomik moslashuvlari ko'rib chiqilgan. Suvsiz sharoitda barglarning epidermis hujayralari kichrayishi, og'izchalar soni ortishi kabi kseromorf belgilar paydo bo'lishi o'rganilgan.
- Artishokning dorivorlik xususiyatlari: Artishokning tarkibi va dorivorlik xususiyatlari, jumladan jigar va o't pufagi kasalliklarida, anemiya, ateroskleroz va qandli diabetni davolashda qo'llanilishi, shuningdek, fitokimyoviy moddalar, xususan cinarin va cinaropikrinning ahamiyati ta'kidlangan.
- O'simlik organlarining ekologik omillarga moslashuvi: Suvsiz sharoit kabi ekologik omillarning o'simlik organlariga, ayniqsa barglariga ta'siri, o'simliklarning ontogenez davrida moslashuv jarayonlari va bu jarayonlarda anatomik tuzilishning diagnostik ahamiyati muhokama qilingan.