Тупроқшунослик асослари

O'quv-uslubiy majmua tuproqshunoslik fanining asosiy tushunchalari, tuproq paydo bo'lishi, uning tarkibi va xossalari haqida ma'lumot beradi. Unda tuproqshunoslik fanining ob'ektlari, usullari, tuproq paydo bo'lish jarayoni, tuproqning tuzilishi, tarkibi va hossalariga oid zamonaviy pedtehnologiya talablariga javob beradigan ma'lumotlar keltirilgan.

Asosiy mavzular

• Tuproqning tarkibi va hossalari: Tuproq haqida tushuncha, tuproqning ta'rifi. Tuproqshunoslikning umumiy va maxsus uslublari. Boshqa fanlar bilan aloqasi. Tuproqshunoslik tarixi. Fanning muommolari. Tuproqlarni hosil bo'lishi, taraqqiyoti, tarkibi va hossalari. Tuproq hosil bo'lish jarayoninig biologik asoslari.Tuproqning suv hossalari va suv rejimi.
• Tuproq genezisi, klassifikatsiyasi, geografiyasiva qishloq xo'jaligida foydalanish: Tabiatda tuproqlarni tarqalishi, rivojlanishi, tabiat mintaqalari to'g'risida. Arktik va subarktik mintaqa tuproqlari.Tayga-o'rmon mintaqasi tuproqlari. Sho'rlangan tuproqlar va ularning tarqalishi. Tog' oldi cho'l dashtlarni quruq subtropiklarmintaqasi tuproqlari. Respublikamizning tog' tuproqlari.Yerlarni iqtisodiy jixatdan baholash
• Tuproqning morfologik belgilari: Tuproq profilining vujudga kelishi va uning tuzilish tiplari, tuproqning asosiy morfologik belgilari va uni o'rganish usullari.Tuproq rangini qaysi moddalar keltirib chiqaradi? Tuproq donadorligi. Tuproq qovushmasi. Tuproq zarralari va donador bo'laklari o'rtasidagi g'ovakliklarning katta kichikligi, shakli va miqdori. Yangi yaralmalar.
• Tuproq paydo qiluvchi ona jinslarning mineralogik tarkibi: Tabiatda moddalarning katta geologik va kichik biologik aylanishi, biogen moddalar (C, N, Ca, P, K) ning tuproqda hosil bo'lishi, o'zgarishi va aylanishi, tuproq paydo bo'lish energetikasi. . Ma'ruza boshlanadi, asosiy qismlari bayon qilinadi.
• Tuproq va tuproq ona jinsining mexanik tarkibi: Tabiatda moddalarning katta geologik va kichik biologik aylanishi, biogen moddalar (C, N, Ca, P, K) ning tuproqda hosil bo'lishi, o'zgarishi va aylanishi, tuproq paydo bo'lish energetikasi.
• Tuproq hosil bo'lishida tirik organizmlarning ahamiyati: Tabiatda moddalarning katta geologik va kichik biologik aylanishi, biogen moddalar (C, N, Ca, P, K) ning tuproqda hosil bo'lishi, o'zgarishi va aylanishi, tuproq paydo bo'lish energetikasi.
• Tuproq organik qismining kelib chiqishi, tarkibi, xossalari axamiyati. Tuproq gumusi: Tabiatda moddalarning katta geologik va kichik biologik aylanishi, biogen moddalar (C, N, Ca, P, K) ning tuproqda hosil bo'lishi, o'zgarishi va aylanishi, tuproq paydo bo'lish energetikasi.
• Tuproq kolloidlari va tuproqning singdirish qobiliyati: Tuproqning kimyoviy, fizikaviy xossalari. tuproqning mexanik tarkibi,strukturasi, qovushoqligi. har xil katta kichiklikdagi, shakli va miqdoriga qarab tuproq tarkibi.
• Tuproq kislotaligi va ishqoriyligi, buferligi, agronomik ahamiyati: Ma'ruzalar matni zamonaviy pedtehnologiya talablariga mos ravishda tayorlanib, unda o'quv maqsadlari, mavzuda ko'rib chiqiladigan muammolar, nazorat savollari va mustaqil ish topshiriqlari keltirilgan.
• Tuproqning fizik va fizik mexanik xossalari va uni boshqarish: O'quv qo'llanmada talabalar tomonidan bajarilishi lozim bo'lgan laboratoʼriya mashg'ulotlarini o'tiazish tartiblari, mustaqil ish topshiriqlari va OB, YaB savollari bayon qilingan.