Ayiruv(chiqaruv) tizimi fiziologiyasi
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan nashr etilgan bo'lib, Alisher Navoiy nomidagi Samarqand Davlat Universiteti Tabiiy fanlar fakulteti Ekologiya yo'nalishi Fiziologiya, Genetika va Biokimyo kafedrasi tomonidan Odam va hayvonlar fiziologiyasi fanidan "Ayiruv (chiqaruv) tizimi fiziologiyasi" mavzusiga bag'ishlangan. Kitobda buyraklar tuzilishi va funksiyalari, siydik hosil bo'lish jarayoni, siydik ajratish, odam va hayvonlar terisining ekskretorlik vazifalari, jigar va o'pkaning sekretorlik funksiyalari kabi mavzular yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Buyrakning tuzilishi haqida qisqacha ma'lumot: Buyrakning tuzilishi, po'stloq va mag'iz qavatlari, nefronlar, ularning tuzilishi va joylashuvi haqida ma'lumot beriladi.
- Siydik hosil bo'lishi: Siydik hosil bo'lishining filtratsiya va reabsorbsiya bosqichlari, birlamchi va ikkilamchi siydik, reabsorbsiya jarayoni haqida tushuntiriladi.
- Siydik hosil bo'lishining boshqarilishi: Nerv va gumoral tizimlar orqali siydik hosil bo'lishining boshqarilishi, antidiuretik gormon, gipofiz, buyrak usti bezlari va qalqonsimon bezning ta'siri ko'rib chiqiladi.
- Siydik chiqarish: Buyrak jomidan siydikning qovuqqa o'tishi, diurezga ta'sir etuvchi omillar, real va ekstrarenal omillar haqida ma'lumot beriladi.
- Odamlar va hayvonlar terisining ekskretorlik funksiyalari: Ter bezlarining tuzilishi va joylashuvi, ter ajralishining boshqarilishi, ter tarkibi va miqdori haqida ma'lumotlar keltirilgan.
- Jigar va o'pkaning sekretor funksiyasi: Jigarning zaharli moddalarni zararsizlantirishdagi roli, o't pigmentlari hosil bo'lishi, o'pkaning moddalar almashinuvi mahsulotlarini chiqarishdagi funksiyasi haqida ma'lumotlar beriladi.