Modda va energiya almashinuvi

Ushbu kitobda modda va energiya almashinuvi, oqsillar, yog'lar, uglevodlar almashinuvi, vitaminlar va minerallar haqida ma'lumotlar berilgan. Asosan tibbiyot yo'nalishi talabalari uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

Oqsillarning tabiati va ularning fiziologik ahamiyati: Oqsillar, aminokislotalardan tashkil topgan yuqori molekulali organik birikmalar. Ular hayvonlar va o'simliklar organizmidagi barcha to'qima va hujayralarning bosh, muhim qismini tashkil etadi.
Nukleoproteidlar almashinuvi: Nukleoproteidlar hujayralar protoplazmasi va yadrosining tarkibiga kirib, oqsillar sintezida katta rol o'ynaydi. Jigar, me'da osti bezi, qalqonsimon bez va boshqa organlarning hujayralari nukleoproteidlarga boy.
Yog'lar: Yog'larning asosiy manbai bo'lib ichaklardan so'riluvchi ozuqalar tarkibidagi yog'lar hisoblanadi. Yog'lar va lipoidlar organizmga ko'plab uglevodlar iste'mol qilinganida aynan uglevodlardan va kam miqdorda oqsillardan sintezlanadi.
Uglevodlar: Uglevodlar – uglerod, vodorod va kisloroddan tashkil topgan organik birikmalar. Odatda oddiy, murakkab uglevodlarga farqlanadi.
Mineral moddalar almashinuvi: Mineral moddalarning fiziologik ahamiyati juda katta. Ular oqsillar, skelet suyaklari, fermentlar, gormonlar tarkibiga kiradi.
Suv almashinuvi: Voyaga yetgan odam uchun bir kecha-kunduzda 2,5-3,0 L suv talab qilinadi va ularni ozuqalar tarkibida va ichimlik suvi bilan qabul qiladi.
Vitaminlar va ularning modda admashinuvidagi roli: Vitaminlar yoki odamlar va hayvonlar oziqlanishi uchun zarur bo'lgan organik birikmalar guruhidir.
Oqsillar almashinuvining boshqarilishi: Organizmda oqsillarni almashinuvini doimo nerv va gumoral tizimlar boshqarib turadi.
Yog'lar almashinuvining boshqarilishi: Organizmda yog'lar almashinuvini ham nerv, ham gumoral tizimlar idora etib turadi.
Uglevodlar almashinuvining boshqarilishi: Nerv tizimining uglevodlar almashinuviga ta'sirini dastlab K.Bernar o'rgangan.