Nafas olish fiziologiyasi

Ushbu kitob odam va hayvonlar fiziologiyasiga bag'ishlangan bo'lib, nafas olish fiziologiyasi, gaz almashinuvi, qon bilan gazlarning tashilishi, nafas harakatlari, turli sharoitlarda nafas olish kabi mavzularni o'z ichiga oladi.

Asosiy mavzular

Nafas olish va chiqarish tizimi: Nafas olishning ahamiyati, nafas olish tiplarining evolyutsiyasi, nafas olish tashqi va ichki turlari, o'pka tuzilishi va funksiyasi, alveolalar va gaz almashinuvi, o'pka tiriklik sig'imi va ventilyatsiyasi haqida ma'lumotlar beriladi.
Gazlarning qon bilan tashilishi: Kislorod va karbonat angidridning qon bilan tashilish mexanizmlari, gemoglobinning roli, oksigemoglobin dissotsiatsiyasi, qonning kislorod sig'imi kabi masalalar muhokama qilinadi.
Nafas harakatlari: Nafas olish aktida ishtirok etuvchi muskullar, nafas chastotasi, pnevmografiya, nafas olish va chiqarish mexanizmlari, plevralararo bosimning ahamiyati kabi mavzular yoritiladi.
Turli sharoitlarda nafas olish: Jismoniy ish paytida, atmosfera bosimi o'zgarganda, balandlikda va suv ostida nafas olishning o'ziga xos xususiyatlari, organizmning moslashuv mexanizmlari haqida ma'lumotlar beriladi.
Qonda kislorod yetishmasligi va karbonat angidrid gazi ko'pligining nafas olishni boshqarishdagi roli: Gipoksiya, giperkapniya, nafas markazining faoliyati, xemoreseptorlarning roli, asfiksiya, nafas olishning reflektor boshqarilishi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Nafas ximizmi: Qonda erigan gazlar, ularning miqdori, alveolyar havo tarkibi, nafasga olinadigan va chiqariladigan havoning tarkibi, parsial bosimlar haqida ma'lumotlar beriladi.
Hujayralar ichida nafas olish: To'qimalardagi oksidlanish jarayoni, nafas fermentlari, sitoxromlar, Vodorodning berilishi yoki degidridlanish, CO2 ning berilishi va elektronlarning o’tkazilishi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Nafas harakatlarining boshqarilishi.: Nafas jarayonlarini nerv va gumoral sistemalar boshqaradi. Shuning natijasida nafas tizimining faoliyati organizmning faoliyatiga to’la moslashib, uning ehtiyojini qondirib turadi