G‘aznaviylar davrida siyosiy boshqaruv tizimi va ijtimoiy munosabatlar
Ushbu maqolada Gʻaznaviylar davridagi ma'muriy boshqaruv tizimi, lavozimlar, mansablar, turli unvonlar, qoʻshindagi askarlarni rag'batlantirish, mamlakatning ichki siyosatida harbiy kuchga tayanilishi, Sultonlarga sodiq qullardan tashkil topgan qoʻshin tuzilishi, Somoniylar, Qoraxoniylar zamonidagi davlat boshqaruvi tizimlariga yaqinligi, G'aznaviylar hukmronligi ostida boʻlgan Xuroson, Seyiston, Qobul, G'azna kabi viloyatlar mintaqaning ajralmas tarkibiy qismlari bo'lib kelganligi, Bayhaqiyning Gʻaznaviylarga oid fikrlari, aholining asosiy qismini 3 guruhga ajratishi, “xirad-u suxan, nafsi guyanda” – ilm-fan sohasi, "nafs-i xashmi giranda" – himoya qiluvchi qism; "nafs-i arzu" - raiyat qism, Mahmud G'aznaviy va uning oʻgʻli Mas'ud hukmronligida Gʻaznaviylar davlatining siyosiy harakati, V.V. Bartoldning “Turkestan” asarida Sultonlarning boshqaruvi haqida ma'lumotlar va boshqa jihatlari yoritilgan.
Asosiy mavzular
- G'aznaviylar davridagi ma'muriy boshqaruv tizimi: Maqolada Gʻaznaviylar davridagi ma'muriy boshqaruv tizimi, lavozimlar, mansablar, turli unvonlar haqida ma'lumotlar keltirilgan.
- G'aznaviylar qo'shini va harbiy siyosati: Mahmud G'aznaviy hukmronligi davrida qoʻshindagi askarlarni rag'batlantirish, mamlakatning ichki siyosatida harbiy kuchga tayanilishi, Sultonlarga sodiq qullardan tashkil topgan qoʻshin tuzilishi haqida ma'lumotlar berilgan.
- Ijtimoiy tabaqalanish: Bayhaqiy Gʻaznaviylar davrida aholining asosiy qismini 3 guruhga ajratadi: ilm-fan sohasi, himoya qiluvchi qism va raiyat qismi.
- G'aznaviylarning diniy siyosati: G'aznaviylarning sunniylik yo'nalishini qo'llab-quvvatlashi, Ismoiliylarga qarshi kurashi va xalifalik bilan munosabatlari tahlil qilingan.
- G'aznaviylar davlatining tashkil etilishi va hududiy kengayishi: G'aznaviylar davlatining tashkil etilishi, Somoniylar davlatining yemirilishi bilan bog'liqligi va hududiy kengayish masalalari ko'rib chiqilgan.