Механизмы регуляции физиологических процессов

Ushbu matn fiziologik jarayonlarning mexanizmlari, xususan, organizmdagi regulyatsiya haqida ma'lumot beradi. Regulyatsiya deganda organlar va sistemalar ustidan amalga oshiriladigan, muayyan maqsadga erishishga qaratilgan harakatlar majmui tushuniladi. Uning asosida muvozanatlash, fiziologik funksiyalarni boshqarish jarayonlari yotadi. Boshqaruv tizimi sensor retseptorlar, ijro etuvchi strukturalar retseptorlari, aloqa kanallari va markaziy nerv sistemasini o'z ichiga oladi. Asosiy boshqaruv usullari initsiatsiya, korreksiya va koordinatsiyadir. Regulyatsiya gumoral va nerv mexanizmlariga bo'linadi. Gumoral mexanizmlar limfa, qon va boshqa suyuqliklar orqali ta'sirlashuvchi moddalar orqali organlar faolligini o'zgartiradi. Nerv mexanizmlari esa nerv impulslari orqali boshqaruvni amalga oshiradi. Gomeostaz - ichki muhitning doimiyligi va fiziologik funksiyalarning barqarorligidir, uning asosiy mexanizmi - o'z-o'zini regulyatsiya qilish.

Asosiy mavzular

Regulyatsiya: Organlar va sistemalar ustidan amalga oshiriladigan, muayyan maqsadga erishishga qaratilgan harakatlar majmui.
Boshqaruv tizimi: Sensor retseptorlar, ijro etuvchi strukturalar retseptorlari, aloqa kanallari va markaziy nerv sistemasini o'z ichiga oladi.
Gumoral mexanizmlar: Limfa, qon va boshqa suyuqliklar orqali ta'sirlashuvchi moddalar orqali organlar faolligini o'zgartiradi.
Nerv mexanizmlari: Nerv impulslari orqali boshqaruvni amalga oshiradi.
Gomeostaz: Ichki muhitning doimiyligi va fiziologik funksiyalarning barqarorligi.
O'z-o'zini regulyatsiya: Gomeostazni ushlab turishning asosiy mexanizmi.