A course of lectures on comparative typology
Ushbu kitob qiyosiy tilshunoslikka bag'ishlangan bo'lib, unda turli tillarning tizimini qiyoslash, ularning o'xshash va farqli jihatlarini aniqlash, turlarini belgilash kabi masalalar ko'rib chiqiladi. Kitobda tilshunoslik tipologiyasining asosiy yo'nalishlari, usullari va tamoyillari, shuningdek, ayrim tillarning fonetik, grammatik va leksik xususiyatlari tahlil etiladi. Kitob tilshunoslikka qiziquvchi talabalar va mutaxassislar uchun mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Qiyosiy tilshunoslikning asosiy tushunchalari: Bu mavzuda qiyosiy tilshunoslikning predmeti, vazifalari, usullari va boshqa tilshunoslik sohalari bilan aloqasi ko'rib chiqiladi. Til tipologiyasining asosiy yo'nalishlari (fonetik, grammatik, leksik, semantik va boshqalar) va ularning xususiyatlari tahlil etiladi.
- Til tipologiyasining asosiy tamoyillari: Bu mavzuda til tipologiyasida qo'llaniladigan asosiy tamoyillar (sistemalilik, tarixiy-qiyosiylik, umumiylik va xususiylik) va ularning mohiyati ochib beriladi. Shuningdek, turli tillarni qiyoslashda e'tiborga olinadigan asosiy mezonlar va talablar ko'rsatiladi.
- Turli tillarning fonetik, grammatik va leksik xususiyatlarini qiyoslash: Bu mavzuda turli tillarning fonetik (tovushlar tizimi, urg'u, intonatsiya), grammatik (so'z turkumlari, gap qurilishi, morfologik kategoriyalar) va leksik (lug'at tarkibi, semantik munosabatlar) xususiyatlari qiyosiy jihatdan tahlil etiladi. Qiyoslash natijasida tillarning o'xshash va farqli jihatlari aniqlanadi.
- Til tipologiyasining amaliy ahamiyati: Bu mavzuda til tipologiyasining turli sohalardagi (tarjima, o'qitish metodikasi, lug'atshunoslik, kompyuter lingvistikasi) amaliy ahamiyati ko'rsatiladi. Turli tillarning tipologik xususiyatlarini bilishning tarjima sifatini oshirish, til o'qitishni optimallashtirish va kompyuter lingvistikasi vazifalarini hal etishdagi roli ochib beriladi.