Введение в языкознание
Ushbu kitob tilshunoslikning asosiy tushunchalari va yo'nalishlarini qamrab olgan ma'ruzalar to'plamidir. Unda tilning mohiyati, kelib chiqishi, tuzilishi, rivojlanishi va jamiyat bilan aloqasi kabi masalalar ko'rib chiqiladi. Kitob tilshunoslikka kirish kursi uchun mo'ljallangan bo'lib, talabalarga soha bo'yicha bilim olishlari uchun zaruriy ma'lumotlarni beradi.
Asosiy mavzular
- Kirish. Kursning maqsad va vazifalari: Ushbu mavzu kursning umumiy tavsifi, maqsad va vazifalari, tilshunoslikning asosiy muammolari va ilmiy yo'nalishlari haqida ma'lumot beradi.
- Tilning kelib chiqishi: Ushbu mavzu tilning paydo bo'lishi va evolyutsiyasi, turli nazariyalar va ilmiy qarashlarni o'rganadi. Shuningdek, til va madaniyat o'rtasidagi munosabatlar ham ko'rib chiqiladi.
- Fonetik va fonologiya: Ushbu mavzu nutq tovushlari, ularning akustik va artikulyatsion xususiyatlari, fonemalar va ularning variantlari, fonetik o'zgarishlar va nutqning fonetik bo'linishi haqida ma'lumot beradi.
- Leksikologiya: Ushbu mavzu so'zning mohiyati, ma'nosi, leksik qatlamlar, so'zlarning turlari, frazeologizmlar va leksikografiya masalalarini o'rganadi.
- Grammatika: Ushbu mavzu grammatik qurilish, grammatik kategoriyalar, so'zlarning morfologik va etimologik tuzilishi, so'z turkumlari va sintaksis masalalarini qamrab oladi.
- Yozuv va uning bosqichlari: Ushbu mavzu yozuvning kelib chiqishi va rivojlanishi, uning tarixiy turlari, grafika, orfografiya, imlo tamoyillari va yozuvning maxsus turlari haqida ma'lumot beradi.
- Tillarni tasniflash: Ushbu mavzu tillarni genealogik, tipologik, areal va funktsional tasniflash tamoyillari va usullarini o'rganadi.
- Kommunikativ tilshunoslik: Ushbu mavzu kommunikativ tilshunoslik, matn va uning turlari, matndagi sintaktik aloqa vositalari kabi masalalarni o'z ichiga oladi.
- Tilshunoslikning boshqa fanlar bilan aloqasi: Ushbu mavzu tilshunoslikning fizika, tarix, geografiya, mantiq, matematika, madaniyatshunoslik va boshqa fanlar bilan aloqalarini, shuningdek, tilshunoslikdagi zamonaviy yo'nalishlarni ko'rib chiqadi.