Arab tilida “Ya (يا):” yuklamasining semantik va sintaktik xususiyatlari
Ushbu bitiruv malakaviy ishi arab tilidagi undov yuklamalarining semantik va sintaktik xususiyatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Ishda, ayniqsa, "Ya" (يا) undalma yuklamasining o'ziga xos xususiyatlari va qo'llanilishi Abbos Hasan asarlaridan olingan ma'lumotlar asosida tahlil qilingan.
Asosiy mavzular
- Tilshunoslikda undalma yuklamalari: Ushbu mavzu o'zbek tilida undalma va undov so'zlarning ta'rifini, turlarini va gapdagi o'rnini ko'rib chiqadi. Undalmalar nutqda gap bo'laklari bilan grammatik bog'lanmaydigan so'zlar ekanligi va ular orqali so'zlovchi o'z fikrini qaratilgan shaxsga yoki narsaga yo'naltirishini tushuntiradi. Shuningdek, undov so'zlar yordamida ifodalanuvchi his-hayajon, buyruq-xitob kabi ma'nolarni o'rganiladi.
- Oʻzbek va rus arabshunoslari asarlarida undov yuklamasiga oid masalalar: Bu bo'lim o'zbek va rus arabshunoslarining asarlarida undov yuklamalari, xususan undalma "Ya" haqida keltirilgan ma'lumotlarni qiyosiy tahlil qiladi. Arab tilidagi undalmaning gapdagi o'rni, ishlatilish holatlari va o'ziga xos xususiyatlari o'rganiladi.
- Abbos Hasanning "An-Nahv ul-Vofiy" asarida "Ya" yuklamasining talqini: Bu bobda Abbos Hasan asarida келтирилган "Ya" yuklamasining undalma tarkibida qo'llanilish holatlari va undovning turli xil shakllari batafsil tahlil qilinadi. Asarda келтирилган misollar orqali har bir harfнинг qaysi vaziyatda ishlatilishi va ularning ma'nolari ochib beriladi. Undalma yuklamasining istisno holatlari ham ko'rib chiqiladi.
- "Ya" yuklamasining qo'shimcha holatlarda qo'llanilishi: "Ya" yuklamasi ism, fe'l, harf va hatto jumlalar bilan kelishi mumkinligi, yig'lash, motam tutish, yordam so'rash kabi qo'shimcha vazifalarni bajarishi ham ko'rsatib beriladi. Allohning ismlari bilan kelganda ishlatiladigan alohida shakllar ham tahlil etiladi.