Avtotransport vositalarida yuk tashIsh va avtotransport logistikasIi
Ushbu kitob avtomobil transporti vositalarida yuk tashish va avtotransport logistikasi sohalariga bag'ishlangan bo'lib, kasb-hunar kollejlari o'quvchilari uchun mo'ljallangan. Kitobda avtomobil transportining asosiy tushunchalari, yuklarni tashishni tashkil etish, transport harakatini rejalashtirish va boshqarish, shuningdek, logistika asoslari kabi mavzular yoritilgan. Kitobda nazariy ma'lumotlar bilan bir qatorda amaliy misollar va masalalar ham keltirilgan bo'lib, o'quv jarayonida qo'shimcha material sifatida foydalanish mumkin.
Asosiy mavzular
- Transport asosiy harakat vositasi: Ushbu bob transportning umumiy tushunchasi, uning xalq xo'jaligidagi roli va ahamiyati, transport turlari, O'zbekiston Respublikasining yagona transport tizimi va avtomobil transporti tizimining tarkibiy qismlari haqida ma'lumot beradi.
- Yuklar va yuk oqimi: Ushbu bob yuklar tasnifi, transport yuklariga qo'yiladigan talablar, yuk oqimini tahlil qilish va yuk tashish hajmini rejalashtirish masalalarini o'z ichiga oladi.
- Harakatlanuvchi tarkibdan foydalanishda yo'l sharoitlari: Ushbu bobda avtomobil yo'llarining sinflarga bo'linishi, ularga qo'yiladigan talablar, avtomobil yo'llarining ko'ndalang va bo'ylama qirqimlari, sun'iy inshootlar va harakat xavfsizligini ta'minlash asoslari haqida ma'lumotlar keltirilgan.
- Harakatlanuvchi tarkibning texnik-ekspluatatsion ko'rsatkichlari: Ushbu bob harakatlanuvchi tarkib parkidan foydalanish ko'rsatkichlari, texnik tayyorgarligi, ishga chiqishi va undan foydalanish koeffitsientlari, harakatlanuvchi tarkib ish unumini hisoblash masalalarini yoritadi.
- Harakatlanuvchi tarkibning ishini tashkil qilish: Ushbu bobda yo'nalish turlari, harakatlanuvchi tarkib tipini tanlash, turli yo'nalishlarda ishlashni hisoblash, harakatlanuvchi tarkibning rejasi va undan samarali foydalanish masalalari ko'rib chiqiladi.
- Avtomobillarda yuk tashishni rejalashtirishda iqtisodiy-matematik usullar va EHMni qo'llash: Ushbu bob yuk tashishni rejalashtirishda iqtisodiy-matematik usullarning ahamiyati, optimal variantlarni aniqlash, chiziqli dasturlash va umumiy qilib aytganda, transport masalalarini yechish usullari haqida ma'lumot beradi.
- Yuk tashishni tashkil qilish va tijorat ishlari: Ushbu bob yuk tashishni tashkil qilish qoidalari, yo'l varaqalari, tovar-transport hujjatlari, yuk tashish tariflari, harakatlanuvchi tarkib ishini hisoblash va haydovchilar ishini tashkil qilish kabi mavzularni qamrab oladi.
- Yuk tashishda operativ rahbarlik qilish: Ushbu bob avtotransport korxonasi ekspluatatsiya xizmatining tarkibi va vazifalari, nozim rahbarligi va harakatlanuvchi tarkibning yo'nalishdagi ishini nazorat qilish, avtomobillarning ishga chiqishini tashkil qilish va yo'nalishini tuzish kabi masalalarni yoritadi.
- Avtomobil transportida yuk ortish-tushirish ishlarini tashkil qilish va mexanizatsiyalash: Ushbu bobda yuk ortish-tushirish ishlarining ahamiyati, avtomobillarning yuk ortish-tushirish punktlarida to'xtab turish vaqti, yuk ortish-tushirish mashinalarining toifalari kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
- Yuklarni konteyner va paket usulida tashish: Ushbu bob yuklarni konteynerlarda tashish, yuritiladigan hujjatlar, konteyner usulida tashish samaradorligi, yuklarni paket usulida tashish kabi mavzularni o'z ichiga oladi.
- Shaharlararo va xalqaro yuk tashish: Ushbu bobda shaharlararo yuk tashishda harakatlanuvchi tarkibning harakatini tashkil qilish, shaharlararo yuk tashish samaradorligi va xalqaro yuk tashish masalalari yoritilgan.
- Korxonalarga transport-ekspeditsiya xizmati koʻrsatishni tashkil qilish: Ushbu bob transport ekspeditsiya ishlarini tashkil etishning ahamiyati, transport jarayonini tashkil qilish, tashkilot va muassasalarga transport-ekspeditsiya xizmatini ko'rsatish kabi masalalarni qamrab oladi.
- Aholiga transport-ekspeditsiya xizmati koʻrsatish: Ushbu bobda aholiga transport-ekspeditsiya xizmati ko'rsatishni tashkil qilish, qishloq joylarida aholiga transport xizmati ko'rsatish kabi masalalarga e'tibor qaratilgan.
- Xalq xo'jaligi turli tarmoqlarining yuklarini tashish: Ushbu bob sanoat yuklarini tashish, qurilish yuklarini tashish, qishloq xo'jaligi yuklarini tashish, savdo-sotiq, umum ovqatlanish, kommunal xo'jaligi va maishiy xizmat koʻrsatish korxonalari yuklarini tashish kabi masalalarni yoritadi.
- Avtotransport logistikasining asoslari: Ushbu bobda logistika haqida umumiy tushuncha, logistikaning tushunchasini aniqlash, logistikaning rivojlanish bosqichlari, logistikadan foydalanishning iqtisodiy samarasi va logistika vazifalari jihatdan marketing, moliya, ishlab chiqarishni rejalashtirish bilan bog'liqligi kabi masalalarni yoritadi.