Mehnat muhofazasi
Ushbu o'quv qo'llanma O'zbekiston kasb-hunar kollejlari o'quvchilari uchun mo'ljallangan bo'lib, mehnat muhofazasi, xavfsizlik qoidalari, ishlab chiqarish sanitariyasi va ekologik xavfsizlik masalalarini o'z ichiga oladi. Qo'llanma talabalarni xavfli vaziyatlardan himoya qilish va sog'lom mehnat sharoitlarini yaratishga tayyorlashga qaratilgan. O'quvchilar uskunalar, xavfsizlik jihozlari va sanitariya talablari bilan tanishadilar.
Asosiy mavzular
- Ta'limga va mehnat muhofazasiga oid qonunlarni o'rganish: Ushbu bob O'zbekiston qonunchiligidagi ta'lim va mehnatni muhofaza qilishga doir asosiy qoidalarni, Konstitutsiyadan olingan tegishli moddalarni va "Mehnat muhofazasi" fanining rolini ko'rib chiqadi.
- Mehnat qonuniyatlari asoslari: Bob mehnatni muhofaza qilish sohasidagi qonunlar va qonun osti hujjatlarini, xususan, fuqarolarning mehnatni muhofaza qilish huquqlarini, mehnatni muhofaza qilish sohasidagi davlat siyosatini, kasaba uyushmalarining rolini va boshqa tegishli masalalarni o'rganadi.
- Ishlab chiqarish sanitariyasi asoslari: Bu bob ta'lim muassasalarida sanitariya talablarini, xodimlarni kasbiy mahoratiga ko'ra tanlashni, mehnatni muhofaza qilish targ'ibotini, binolar va inshootlarning xavfsizligini ta'minlashni va xodimlarning mehnat qilish va dam olish tartibini ko'rib chiqadi.
- Baxtsiz hodisani hisobga olish va tahlil qilish: Ushbu bob baxtsiz hodisalarni aniqlash, hisobga olish va ularning kelib chiqish sabablarini tahlil qilish, korxonalarning javobgarligi, xodimlarni sug'urta qilish va ishlovchilarni harakat xavfsizligi va yong'in xavfsizligi bilan ta'minlash masalalarini o'z ichiga oladi.
- "Tasviriy san'at" darslarida sodir bo'lishi mumkin bo'lgan baxtsiz hodisalar va ularning oldini olish: Mazkur bob, tasviriy san'at xonalari faoliyatini, texnika xavfsizligi qoidalariga amal qilinishi, mehnat gigiyenasiga rioya etilishini va boshqalarni o'z ichiga oladi
- Oʻquv ustaxonasida sodir boʻlishi mumkin boʻlgan baxtsiz hodisalar va ularning oldini olish: Bu bob o'quv ustaxonalariga qo'yiladigan sanitariya-gigiyena talablari, chilangarning ish o'rni, va ish jarayonida ish va o'quv qurollaridan foydalanish qoidalarini, mehnat ta'limi darsida amaliy mashg'ulot bajarish bo'yicha metodik ishlashmalarni o'z ichiga oladi.
- Sinfdan tashqari maktab atrofida sodir boʻlishi mumkin boʻlgan baxtsiz hodisalar va ularning oldini olish: Ushbu bob maktab ichki tartib-qoidalari va vazifalarini, baxtsiz hodisa roʻy berganda birinchi yordam ko'rsatish choralarini, yong'in va elektr xavfsizligi va yoʻl harakati qoidalarini o'z ichiga oladi.