Tabiatshunoslikni o'qitish metodikasi

Mazkur kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan o'quv dasturi asosida tayyorlangan bo'lib, unda "Boshlang'ich ta'lim va sport tarbiyaviy ish" yo'nalishi III kurs talabalari uchun mo'ljallangan tabiiyotshunoslikni o'qitish metodikasiga oid ma'lumotlar jamlangan. Kitobda metodik asoslar, ta'limiy va tarbiyaviy vazifalar, dars turlari, o'qitish uslublari va vositalari kabi muhim mavzular yoritilgan.

Asosiy mavzular

Tabiatshunoslikni o'qitish metodikasi – pedagogik fan: Tabiatshunoslikni o'qitish metodikasining predmeti, vazifalari va maqsadi, tadqiqot metodlari, o'rganadigan va ishlab chiqadigan masalalari, boshqa fanlar bilan bog'liqligi haqida ma'lumot beriladi. Tabiatshunoslikni o'qitishda bolalarni har tomonlama tarbiyalashning mazmuni va metodlari ochib beriladi.
Tabiatshunoslik metodikasi ta`limotining shakllanishi va rivojlanishi: Tabiatshunoslik metodikasining yaratilish tarixi, rivojlanishiga hissa qo'shgan olimlar, Markaziy Osiyolik olimlarning xizmatlari (Beruniy, Ibn Sino, Forobiy, Al-Xorazmiy, Dinavariy va boshqalar) va O'zbekistonda rivojlantirilishi (Qori Niyoziy, Belskaya, Grigoryans ishlari) haqida batafsil ma'lumotlar keltirilgan.
Boshlang`ich maktab tabiatshunoslik fanining ta'limiy va tarbiyaviy vazifalari: Tabiatshunoslik o'qitish jarayonida o'quvchilarni har tomonlama tarbiyalash, darslarda moddiy dunyoqarash asoslarini shakllantirish, vatanparvarlik va baynalmilalchilik ruhida tarbiyalash, ta'lim jarayonida amaliy faoliyatga tayyorlash kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Tabiatshunoslikni o'qitish tamoyillari va qonuniyati: Tabiatshunoslik darslarida didaktik tamoyillarning ahamiyati, bilimlarni o'zlashtirishda muntazamlilik va izchillik, o'quv materialining ilmiy va tushunarli bo'lishi, o'qitishda nazariyani amaliyot bilan bog'lash tamoyillari muhokama qilinadi.
Tabiatshunoslikni o'qitishda o'quvchilarning ongliligi, ijodiy faolligi va ko'rgazmalilik tamoyili: O'quv jarayonida o'quvchilarning ongliligi va ijodiy faolligini oshirish yo'llari, bolalarga chuqur bilim berishda ko'rgazmalilik qoidasining roli, tabiatshunoslik darslarida bilimlarni puxta o'zlashtirish qoidasi, o'quv ishlarini yakka tartibda olib borish qoidasi kabi masalalar bayon etilgan.
Boshlang`ich sinf o'quvchilarning tabiatshunoslikka doir tasavvur va tushunchalarini shakllantirishning metodik asoslari: O'quv jarayonida tabiatshunoslik tushunchalarini shakllantirish, umumiy tushunchalarni shakllantirishda tabiat vositalarining roli, tabiatshunoslik darslarida yakka tushunchalarni shakllantirish, o'quv jarayonida mantiqiy tafakkur va nutqni rivojlantirish masalalari ochib berilgan.
Tabiatshunoslikni o'qitish uslublari: Ta'lim jarayonida qo'llaniladigan o'qitish metodlarining turlari, og'zaki metod turlari va ularning xillari, og'zaki metod turlariga bo'lgan didaktik talablar, og'zaki metodlarning ta'lim jarayonidagi ahamiyati haqida ma'lumotlar berilgan.
Tabiatshunoslikni o'qitishning ko'rgazmali metodlari: Ko'rgazmali metodlarning tabiatshunoslik darslaridagi ahamiyati, tabiiy jismlar va suratlar bilan ishlash metodikasi, kuzatish turlari: qisqa muddatli kuzatishlar va uzoq muddatli kuzatishlar, ko'rgazmali metodning ko'rgazmalilik qoidalaridan farqi haqida batafsil tushunchalar berilgan.
Tabiatshunoslikni o'qitishning amaliy metodlari: Amaliy metodlarning tabiatshunoslik darslarida qo'llanilishi, amaliy metodlarning turlari, tajriba - tabiatshunoslik o'qitishning amaliy uslubidir, jihozlar bilan mustaqil ishlash metodikasi kabi masalalar ko'rib chiqilgan.
Dars - Tabiatshunoslikni o'qitishning asosiy shakli: Tabiatshunoslik o'qitish shakllariga umuiy tavsif, dars - o'quv-tarbiya ishining asosiy shakli ekanligi, ta'limning tashkiliy shakllarini o'zaro bog'liqligi, tabiatshunoslik ta'limining tashkiliy shakllari tizimi haqida batafsil tushunchalar berilgan.
Tabiatshunoslik darslariga qo'yiladigan asosiy talablar: Tabiatshunoslik o'qitish jarayonida o'quvchilarni har tomonlama tarbiyalash, darslarda moddiy dunyoqarash asoslarini shakllantirish, vatanparvarlik va baynalmilalchilik ruhida tarbiyalash, ta'lim jarayonida amaliy faoliyatga tayyorlash kabi vazifalar ko'rsatilgan.
Tabiatshunoslik o'quv materiallarining mazmuni: Tabiatshunoslik bilimlarini o'zlashtirish jarayonlari idrok, tasavvur, tushunchalarni shakllantirish, tabiatshunoslik tushunchalarini aniqlash borasidagi olimlarning ishlari, 1-2 sinf <<Atrofimizdagi olam» predmetining mazmuni, 3-4 sinf <<Tabiatshunoslik» predmetining mazmuni haqida ma'lumotlar berilgan.