“AVESTO” – Zardushtiylikning muqaddas kitobi sifatida
Kitobda zardushtiylik dinining muqaddas kitobi bo'lgan Avesto haqida ma'lumot berilgan. Unda Avestoning paydo bo'lish tarixi, asosiy g'oyalari, tuzilishi, qismlari, oilaga bo'lgan munosabatlari, xudolari va ahamiyati yoritilgan. Kitob, shuningdek, Avestoning O'rta Osiyo xalqlarining madaniy merosidagi o'rni va ahamiyatini ko'rsatib beradi.
Asosiy mavzular
- Avestoning paydo bo'lishi va ahamiyati: Zardushtiylik dinining muqaddas kitobi bo'lgan Avesto eramizdan avvalgi VI asrda paydo bo'lgan. Avesto zardushtiylik dinining asosiy manbai bo'lib, unda dinning asosiy g'oyalari, rasm-rusumlari va axloqiy me'yorlari bayon etilgan.
- Avestoning tuzilishi va qismlari: Avesto bir necha qismlardan iborat bo'lib, ularning eng muhimlari Yasna, Visparad, Vendidad va Yashtlardir. Yasna qismida zardushtiylik ruhoniylarining ibodat marosimlari, Visparad qismida turli xil bayramlar, Vendidad qismida dinning qonun-qoidalari va Yashtlar qismida xudolarga bag'ishlangan madhiyalar jamlangan.
- Avestoda oila: Avestoda oilaga katta e'tibor berilgan. Nikoh bir umrga muhrlangan, bir erkakka ikki xotin olish qoralangan. Avestoda oila qurishda shoshma-shosharlikga yo'l qo'ymaslik, ota-ona va keksalarning maslahatiga quloq solish tavsiya etilgan.
- Avestodagi xudolar: Avestoda bir qancha xudolar tilga olingan, ularning eng muhimi Ahura Mazdadir. Ahura Mazda ezgulik va yorug'lik xudosi bo'lib, u yovuzlik va zulmatga qarshi kurashadi. Boshqa muhim xudolar qatoriga Mithra, Anahita va Verethragna kiradi.
- Avestoning O'rta Osiyo madaniyatidagi o'rni: Avesto O'rta Osiyo xalqlarining madaniy merosida muhim o'rin tutadi. Avesto O'rta Osiyo xalqlarining dunyoqarashi, urf-odatlari va an'analariga katta ta'sir ko'rsatgan. Avesto O'rta Osiyo xalqlarining qadimiy tarixi va madaniyatini o'rganishda muhim manba hisoblanadi.