Avtomobil yo'llari

Ushbu kitob avtomobil yoʻllarining qurilishi, loyihalanishi, taʼmirlanishi va ulardan foydalanishga bagʻishlangan. Unda yoʻllarning xalq xoʻjaligidagi ahamiyati, tasnifi, asosiy elementlari, suv oʻtkazuvchi inshootlari, harakat xavfsizligi, yoʻl toʻshamalari, kesishish joylari, magistral yoʻllar, yoʻllarni qurish, qayta qurish va ulardan foydalanish kabi masalalar yoritilgan. Kitob yoʻl qurilishi sohasida taʼlim olayotgan talabalar va mutaxassislar uchun moʻljallangan.

Asosiy mavzular

  • Avtomobil yo'llarining xalq xo'jaligidagi ahamiyati: Yo'llarning mamlakat iqtisodiyoti rivojlanishidagi o'rni, transport tizimidagi ahamiyati va vazifalari.
  • Avtomobil yo'llarining tasnifi: Yo'llarning texnik toifalari, ahamiyatiga ko'ra turlari (xalqaro, davlat, mahalliy), harakat jadalligi va boshqa omillarga bog'liq holda tasniflash.
  • Avtomobil yo'lining asosiy elementlari: Yo'l rejasi, bo'ylama kesimi, ko'ndalang kesimi, ularning parametrlari va ahamiyati.
  • Yo'ldagi suv o'tkazuvchi va suv qochiruvchi inshootlar: Yo'llardan suvni chetlatish tizimi, ariqlar, quvurlar, ko'priklar va ularning vazifalari.
  • Avtomobil harakatiga ta'sir etuvchi kuchlar: Avtomobilga ta'sir qiluvchi kuchlar (qarshilik kuchi, tortish kuchi, va hokazo), ularning harakatga ta'siri.
  • Yo'lni egri bo'laklariga qo'yiladigan talablar: Egri chiziqlarning radiusi, virajlar, ko'rish masofasi va xavfsizlik talablari.
  • Yo'l harakat sharoiti va uni avtomobil harakati tejamkorligiga ta'siri: Yo'lning ravonligi, qoplamaning turi, bo'ylama nishablik va boshqa omillarning yoqilg'i sarfi va harakat xavfsizligiga ta'siri.
  • Transport oqimi harakat xususiyatlari: Harakat jadalligi, oqim zichligi, tezlik va o'tkazuvchanlik qobiliyati.
  • Trassani loyihalashda harakat xavfsizligi va tabiatni muhofaza qilishga qo'yiladigan talablar: Yo'lning atrof-muhitga ta'siri, ekologik talablar, xavfsizlikni ta'minlash chora-tadbirlari.
  • Yo'l to'shamasi tuzilmasi va uning qatlamlari: Qoplamalar turlari, qatlamlarning vazifalari, materiallarga qo'yiladigan talablar.
  • Yo'llarning kesishish joylarini loyihalash: Chorrahalar turlari, ularni loyihalash talablari, xavfsizlikni ta'minlash.
  • Avtomobil magistral yo'llari: Magistral yo'llarga qo'yiladigan talablar, xususiyatlari va tasnifi.
  • Avtomobil yo'llarini qurish: Qurilish bosqichlari, texnologiyalar va mexanizatsiyalash.
  • Avtomobil yo'llarini qayta qurish: Eski yo'llarni rekonstruksiya qilish, texnik-iqtisodiy asoslash va ish turlari.
  • Avtomobil yo'llaridan foydalanish: Yo'llarni saqlash, ta'mirlash va harakat xavfsizligini ta'minlash.