Biosfera
Ushbu "Referat" Biosfera va undagi hayotiy jarayonlarga bag'ishlangan. Unda biosferaning ta'rifi, tuzilishi, tirik moddalarning roli, moddalar aylanishi (suv, uglerod, azot) hamda insonning tabiatga ta'siri kabi mavzular ko'rib chiqiladi. Referat, talabalarga atalgan bo'lib, ekologiya va atrof-muhit masalalariga oid bilimlarini oshirishga yordam beradi.
Asosiy mavzular
- Biosfera haqida tushuncha: Biosferaning ta'rifi, tuzilishi, ahamiyati va Vernadskiyning biosfera haqidagi qarashlari.
- Biosferada hayotning taqsimlanishi: Atmosfera, litosfera va gidrosferada hayotning tarqalishi va chegaralari.
- Tirik modda: Tirik moddaning ta'rifi, xossalari, tarkibi va biosferadagi roli.
- Tabiatda moddalarning aylanishi: Moddalar aylanishining asosiy turlari (biologik va geologik), produtsentlar, konsumentlar va redutsentlarning roli.
- Suvning tabiatda aylanishi: Suvning biosferadagi ahamiyati, aylanish jarayoni va asosiy bosqichlari.
- Uglerod elementining tabiatda aylanishi: Uglerodning biosferadagi roli, aylanish jarayoni, fotosintez, nafas olish va inson faoliyatining ta'siri.
- Azotning tabiatda aylanishi: Azotning biosferadagi ahamiyati, aylanish jarayoni, azot fiksatsiyasi, nitrifikatsiya, denitrifikatsiya va inson faoliyatining ta'siri.
- Hozirgi davrda inson bilan tabiat o'rtasidagi munosabatlarning o'ziga xos xususiyatlari: Insonning biosferaga ta'siri, ekologik muammolar, tabiiy resurslardan oqilona foydalanish va muhofaza qilish masalalari.