Информатика
Ushbu kitob "Informatika" fanidan laboratoriya ishlarini bajarish uchun uslubiy qo'llanma bo'lib, O'zbekiston Aloqa, Axborotlashtirish va Telekommunikatsiya Texnologiyalari Davlat Qo'mitasi Toshkent Axborot Texnologiyalari Universiteti Kompyuter injiniring fakulteti talabalari uchun mo'ljallangan. Qo'llanma kompyuter arxitekturasi, sanoq sistemalari, algoritmlash, chiziqli va tarmoqlanuvchi jarayonlarni dasturlash, funksiyalar bilan ishlash va grafik imkoniyatlar kabi asosiy mavzularni qamrab oladi. Har bir laboratoriya ishi uchun nazariy ma'lumotlar, topshiriqlar, nazorat savollari va bajarish uchun topshiriqlar keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Shaxsiy kompyuter arxitekturasi: Kompyuterning asosiy qurilmalari, xotira qurilmasi, axborotni saqlash usullari, dasturiy ta'minoti va tashqi qurilmalari haqida ma'lumot beriladi.
- Kompyuterning arifmetik asoslari. Sanoq sistemalari: Sanoq sistemalari haqida tushuncha, sonlarni bir sanoq sistemasidan boshqasiga o'tkazish va turli sanoq sistemalarida amallar bajarish usullari ko'rsatilgan.
- Algoritmlarning turli tuzilmalari: Algoritm tushunchasi, xossalari, turlari, ifodalash usullari, chiziqli, tarmoqlanuvchi va takrorlanuvchi algoritmlar haqida ma'lumotlar keltirilgan.
- Chiziqli algoritm dasturlari: C++ tilida dastur tarkibi, preprotsessor direktivalari, oqim bilan kiritish va chiqarish, formatli kiritish va chiqarish usullari bilan tanishtiriladi.
- Tarmoqlanuvchi jarayonlarni dasturlash: Shartli operatorlar (if, else, switch) va o'tish operatorlari (goto) yordamida tarmoqlanuvchi jarayonlarni dasturlash usullari ko'rsatilgan.
- Takrorlanuvchi jarayonlarni dasturlash: While, do-while va for operatorlari yordamida takrorlanuvchi jarayonlarni dasturlash usullari, sikl operatorlari bilan ishlash ko'nikmalari shakllantiriladi.
- Massivlarni tashkil etish: C++ tilida massivlarni e'lon qilish, massiv elementlariga murojaat qilish, massivlarni inisializatsiya qilish, massivlar ustida amallar bajarish, ikki o'lchamli massivlar (matritsalar) bilan ishlash usullari o'rgatiladi.
- C++da funksiyalarni tashkil etish: Funksiyalarni ta'riflash, ularga murojaat qilish, parametrlarni uzatish usullari (qiymat bo'yicha, adres bo'yicha), rekursiv funksiyalar va funksiya prototiplari haqida ma'lumot beriladi.
- C ++ tilining grafik imkoniyatlari: C++ Builder muhitida grafika bilan ishlash asoslari, grafik rejimni sozlash, geometrik shakllar chizish, ranglar bilan ishlash va funksiya grafiklarini chizish usullari ko'rsatilgan.