Кесим ва унинг ифодаланиши

Ushbu kitob badiiy san'at turlarini o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, unda sintaktik parallelizm, emotsional gaplar, ritorik so'roq gaplar, inversiya, ellipsis, gradatsiya, antiteza, farqlash, o'xshatish, ko'chimlar (metafora, metonimiya, sinekdoxa), kinoiya, parafraza, mubolag'a va kichraytirish kabi badiiy uslublar va vositalar tahlil qilingan. Shuningdek, unda Omon Muxtorning "Oppoq qor" hikoyasi misolida badiiy matnlarning sintaktik xususiyatlari va tema-rematik munosabatlari ko'rib chiqilgan. Matnni tahlil qilish orqali badiiy asarlarning til xususiyatlarini chuqurroq anglash va ularni talqin qilish ko'nikmalarini rivojlantirish maqsad qilingan.

Asosiy mavzular

  • Sintaktik parallelizm: Gap tuzilishida ohangdoshlikni yaratish uchun bir xil sintaktik qurilmalarni takrorlash usuli.
  • Emotsional gaplar: O'quvchiga kuchli his-tuyg'ularni yetkazish uchun ishlatiladigan gaplar.
  • Ritorik so'roq gaplar: Javob talab qilmaydigan, balki fikrni kuchaytirish uchun beriladigan so'roqlar.
  • Inversiya: So'zlarning odatiy tartibini o'zgartirish orqali ta'sirchanlikni oshirish.
  • Ellipsis: Gapning ba'zi qismlarini tushirib qoldirish, lekin ma'noni saqlab qolish.
  • Gradatsiya: So'zlar yoki iboralarni ma'no kuchayishi yoki kamayishi tartibida joylashtirish.
  • Antiteza: Qarama-qarshi tushunchalarni birga qo'llash orqali ziddiyatni ko'rsatish.
  • Metafora: Bir narsaning xususiyatlarini boshqa narsaga ko'chirish orqali obrazlilik yaratish.
  • Metonimiya: Bir narsani unga yaqin bo'lgan boshqa narsa bilan almashtirish.
  • Sinekdoxa: Butunning bir qismini butun o'rniga ishlatish yoki aksincha.
  • Tema-rematik munosabat: Gapda yangi ma'lumot (rema) va ma'lum bo'lgan ma'lumot (tema) o'rtasidagi bog'liqlik.