Методическое пособие по исторической хронологии и метрологии

Ushbu kitobda tarixiy xronologiya va metrologiya masalalari o'rganilgan. Unda xronologiyaning ahamiyati, kalendar tizimlari, vaqt hisoblash usullari, qadimgi Rusda va O'rta Osiyoda qo'llanilgan o'lchov birliklari va ularning tarixi yoritilgan. Kitob talabalar va tarixga qiziquvchilar uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

  • Xronologiyaga kirish: Xronologiyaning fan sifatida shakllanishi, vazifalari, yordamchi tarixiy fanlar bilan aloqasi, kalendar tizimlari va ularning turlari (quyosh, oy, lunisolyar), turli xalqlar va davlatlarda qo'llanilgan kalendarlar haqida ma'lumot beriladi.
  • Vaqt hisoblash tizimlari: Turli xalqlar tomonidan vaqtni o'lchash va hisoblash usullari, astronomik va tarixiy xronologiya, eralar, yillar, oylar, kunlar va ularning kelib chiqishi, Grigorian kalendarining qabul qilinishi va tarqalishi o'rganiladi.
  • Qadimgi Rusda vaqt hisoblash: Qadimgi Rusda vaqt hisoblash tizimi, kalendar uslublari, yilning boshlanishi, oylar nomlari, hafta kunlarining nomlanishi, Vizantiya ta'siri, xristianlikning qabul qilinishi, kalendar islohotlari va ularning ahamiyati muhokama qilinadi.
  • O'rta Osiyoda xronologiya: O'rta Osiyoda qo'llanilgan vaqt hisoblash tizimlari, musulmon kalendari, Navro'z bayrami, vaqtni aniqlash usullari, mahalliy kalendarlar va ularning xususiyatlari yoritiladi.
  • Metrologiyaga kirish: Metrologiyaning fan sifatida shakllanishi, vazifalari, o'lchov birliklarining turlari, uzunlik, hajm, og'irlik o'lchovlari, o'lchov vositalari, qadimgi Rusda va O'rta Osiyoda qo'llanilgan o'lchov birliklari haqida ma'lumot beriladi.
  • Qadimgi Rusda o'lchov birliklari: Qadimgi Rusda qo'llanilgan uzunlik o'lchovlari (tirsak, gaz, arshin, qadam), yer o'lchovlari (desyatina, chetvert), suyuqlik va don o'lchovlari (chelak, qop), og'irlik o'lchovlari (funt, pud) va ularning ahamiyati muhokama qilinadi.
  • O'rta Osiyoda o'lchov birliklari: O'rta Osiyoda qo'llanilgan uzunlik o'lchovlari (gaz, qarich, tirsak), yer o'lchovlari (tanob, gektar), suyuqlik va don o'lchovlari (chilak, qop), og'irlik o'lchovlari (botmon, misqol) va ularning ahamiyati yoritiladi.