Экология
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan nashr etilgan bo'lib, Toshkent Avtomobil Yo'llar Institutida o'qitiladigan "Ekologiya" fanining ma'ruzalar matnini o'z ichiga oladi. Kitobda ekologiya asoslari, biosfera, ekologik omillar, ekotizimlar, atmosfera muhofazasi, litosfera va tuproqlarni muhofaza qilish kabi mavzular yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Ekologiya asoslari fanining vazifasi va mazmuni: Ekologiya fanining asosiy tushunchalari, biosfera haqida ma'lumotlar, ekologiya va uning o'rganish ob'ektlari, ekologik omillar haqida tushunchalar beriladi.
- Ekotizimlar. Biotsenoz. Populyatsiya.: Ekotizimlar haqida tushuncha, ekotizimlarning trofik tuzilishi, biotsenoz va populyatsiya kabi mavzularni o'z ichiga oladi.
- Atrof tabiiy muhit resurslari va ularning tasnifi: Tabiiy muhit resurslarining tasnifi, real va potensial resurslar, tugaydigan va tugamaydigan resurslar, tabiiy resurslardan oqilona foydalanish va tejamkorlik masalalari ko'rib chiqiladi.
- Ilmiy texnika taraqqiyotining ekologik muammolari: Jahonning global ekologik muammolari, iqlimning global isishi, ozon qatlamining yemirilishi, kislotali yog'inlar, radioaktiv ifloslanish kabi masalalar yoritiladi.
- Atmosfera havosini muhofaza qilish: Atmosferaning tuzilishi va tarkibi, atmosfera gaz balansining o'zgarishi, atmosferani ifloslantiruvchi manbalar, atmosfera ifloslanishining ta'siri, atmosfera sifatini me'yorlash kabi mavzular o'rganiladi.
- Gidrosfera. Suvlarni muhofaza qilish: Gidrosfera haqida tushuncha, yer yuzidagi chuchuk suvning yetishmasligi va suvlar ifloslanishi, suvlarni muhofaza qilish va Orol muammosiga bag'ishlangan.
- Litosfera. Tuproqlarni muhofaza qilish: Litosfera, tuproq eroziyasi, tuproqlarni ifloslanishi va muhofazasi, O'zbekiston tuproqlari va ulardan foydalanishdagi ekologik muammolar haqida ma'lumot beriladi.
- Avtomobil transportning ekotizimlarga ta'siri: Avtotransportning atrof-muhitga ta'siri, avtomobillar chiqindi gazlarining tarkibi, ularning ta'siri, avtotransportni ekologik xavfsizligini oshirish yo'llari ko'rsatilgan.
- Atrof-muhitni muhofaza qilishda ekologik huquq asoslari: Ekologik huquqning vazifalari, prinsiplari, konstitutsiyaviy asoslari, huquqbuzarlik va javobgarlik masalalari, davlat boshqaruvi yoritilgan.