Navoiyning «lison-ut tayr» dostonida hikoyatlar

Ushbu kitob Alisher Navoiyning "Lison ut-tayr" dostonini adabiyotshunoslik nuqtai nazaridan tahlil qiladi. Dostonda ilgari surilgan g'oyalar, obrazlar tizimi, hikoyatlar, poetik uslub, shuningdek asarning o'zbek adabiyoti tarixidagi o'rni keng yoritilgan. Kitobda Navoiyning badiiy mahorati, asarning falsafiy va ijtimoiy ahamiyati chuqur ochib berilgan.

Asosiy mavzular

  • "Lison ut-tayr" dostonining tematikasi va obrazlar tizimi: Dostonda olamning yaratilishi, tabiat va ilohiyot o'rtasidagi o'zaro aloqadorlik, insonning jamiyatdagi o'rni kabi falsafiy masalalar Navoiyning o'ziga xos talqini asosida yoritiladi. Qushlar obrazi orqali insoniy fazilatlar va illatlar allegorik tarzda ifodalanadi.
  • Doston tarkibidagi hikoyat va masallar: Doston 65 ta hikoyatni o'z ichiga oladi. Hikoyatlar asarning g'oyaviy mazmunini chuqurroq ochish uchun misol tariqasida keltirilgan. Hikoyatlar ijtimoiy-siyosiy, falsafiy, axloqiy-ta'limiy va ishqiy-muhabbat mavzularini qamrab oladi.
  • "Lison ut-tayr" poetikasi: Dostonning kompozitsiyasi, syujeti, obraz yaratish mahorati, qo'llanilgan tasviriy vositalar tahlil qilinadi. Navoiyning tajnis san'ati, irsoli masal, tashbeh, tazod kabi poetik san'atlardan mohirona foydalangani ko'rsatib beriladi.
  • XULOSALAR: Kitob Alisher Navoiyning jahon adabiyotida tutgan o'rni,Lison ut-tayr dostonining yuksak badiiy saviyada yozilgan falsafiy asar ekanligi ta'kidlanadi. Asarning o'zbek adabiyoti tarixiga ta'siri, undagi ilg'or g'oyalar va obrazlar keyingi avlod ijodkorlari uchun namuna bo'lganligi qayd etiladi.