Intonation
Ushbu kitob intonatsiyani, uning mohiyati, turlari va vazifalarini o'rganadi. Unda intonatsiyaning nutq jarayonidagi ahamiyati, gap tuzilishi, ma'no ifodalash va hissiyotlarni yetkazishdagi roli batafsil tahlil qilinadi. Kitobda intonatsiyaning fonetik xususiyatlari, nutq ohangi, urg'u, pauza va boshqa elementlari misollar bilan ko'rsatib berilgan. Shuningdek, intonatsiyaning turli tillardagi o'ziga xosliklari, jumladan, ingliz tilidagi intonatsiya xususiyatlari ham ko'rib chiqiladi. Kitob tilshunoslik, fonetika va nutq madaniyati sohalariga qiziquvchilar uchun mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Intonatsiyaning mohiyati va vazifalari: Intonatsiya nutqning muhim elementi sifatida gapning ma'nosini to'ldiradi, kommunikativ funksiyani bajaradi va tinglovchiga ma'lumot yetkazadi. Intonatsiya orqali gapning maqsadi (so'roq, buyruq, xabar), his-hayajon va munosabat kabi ma'nolar ifodalanadi.
- Intonatsiyaning fonetik xususiyatlari: Nutq ohangi (melody), urg'u (stress), pauza (pause), ritm (rhythm) va tembr (timbre) intonatsiyaning asosiy fonetik xususiyatlaridir. Ushbu elementlar birgalikda gapning umumiy intonatsion tuzilishini hosil qiladi.
- Ingliz tilidagi intonatsiya: Ingliz tilida intonatsiya ma'no ajratishda muhim rol o'ynaydi. Turli intonatsion naqshlar gapning ma'nosini o'zgartirishi mumkin (masalan, so'roq va tasdiq gaplar o'rtasidagi farq). Ingliz tilida oltita asosiy ohang mavjud bo'lib, ular nutqning turli xil ma'nolarini ifodalash uchun ishlatiladi.
- Intonatsiyaning grammatik funksiyalari: Intonatsiya gapning grammatik tuzilishini aniqlashga yordam beradi, so'zlarni guruhlash va gapning chegaralarini belgilashda muhim rol o'ynaydi. Intonatsiya yordamida gapning tarkibiy qismlari (ega, kesim, to'ldiruvchi) ajratiladi.
- Intonatsiyani o'rganish va qo'llash: Intonatsiyani to'g'ri qo'llash uchun uning asosiy elementlarini, ohang turlarini va vazifalarini o'rganish zarur. Nutqda intonatsiyani adekvat qo'llash orqali aniq va ta'sirchan kommunikatsiya qilish mumkin.