O`smirlik davrining umumiy хususiyatlari va o`zini-o`zi anglashi
Ushbu kitob o'smirlik davrining psixologik xususiyatlari, intelektual rivojlanishi, ijtimoiy-psixologik omillarni o'zlashtirishi va shakllanishi kabi masalalarni yoritadi. O'smirning kattalarga nisbatan munosabatlari, tengdoshlari bilan aloqalari, ta'lim jarayonidagi o'rni va o'zini anglash masalalari muhokama qilinadi.
Asosiy mavzular
- O'smirlik yoshining psixologik xususiyatlari: O'smirlik davrining o'ziga xos xususiyatlari, o'tish davri, inqiroz davri, qiyin davr kabi psixologik ko'rinishlari. Balog'atga etish, jinsiy rivojlanish, ikkilamchi jinsiy belgilarning paydo bo'lishi, o'smirlar o'zlarini kattalardek tutishga harakat qilishlari, layoqat va qobiliyatlarini namoyon etishga intilishlari, o'z fikrlariga ega bo'lishga urinishlari, chekish va spirtli ichimliklarga qiziqishlari muhokama qilinadi.
- O'smirning intelektual rivojlanishi: Nutqning rivojlanishi, so'z boyligining oshishi, tabiat va jamiyatdagi narsa, voqea va hodisalarning mohiyatini anglash, til orqali dunyoqarashni belgilash, maktab ta'limining bilish jarayonlariga ta'siri, monologik nutqning rivojlanishi, og'zaki va yozma nutqning bog'liqligi, tafakkurning nazariy darajasi, ijtimoiy munosabatlarning tafakkurga ta'siri ko'rib chiqiladi.
- O'smirlik davrida o'smirning turli ijtimoiy-psixologik omillarni o'zlashtirishi va shakllanishi: Jinsiy yetilishning xulq-atvorga ta'siri, sotsial omillarning roli (maktabga o'tish, o'qituvchilarning o'zgarishi, ijtimoiy faollikning kengayishi), oiladagi o'zgarishlar, bolaning oilaviy muammolarda ishtiroki, o'smirlardagi yomon xulq-atvorning oldini olish, psixologik yondashuvning zarurligi, ijtimoiy-psixologik iqlimning ahamiyati, o'z mustaqilligini shakllantirish yo'llari, tengdoshlar bilan muloqotning roli, g'urur hissini shakllantirish, o'zini hurmat qilishning ahamiyati muhokama etiladi.