Mutaxassislikka kirish

Ushbu hujjat O'zbekiston Davlat San'at va Madaniyat institutining "Mutaxassislikka kirish" fanidan o'quv-uslubiy majmuasi hisoblanadi. Majmua talabalarga fanning nazariy va amaliy jihatlarini chuqur o'zlashtirish, jahon va o'zbek musiqiy merosini o'rganish, vokal va xor san'ati bo'yicha bilimlarini oshirish uchun mo'ljallangan. Unda fanning dasturlari, ishchi dasturi, ta'lim texnologiyalari, baholash mezonlari, glossariy va boshqa materiallar jamlangan.

Asosiy mavzular

Xor sinfi: Ushbu bo'lim vokal-xor jamoasi repertuaridagi asarlarni o'zlashtirish jarayonida turli davrda yaratilgan asarlarni o'z davriga, talabiga, xarakteriga mos holda ijro etish ko'nikmasini egallash, ovoz hosil qilish, to'g'ri nafas olish, hamohang kuylash, garmonik va melodik eshitish qobiliyatini rivojlantirish kabi masalalarni qamrab oladi.
Vokal ansambli: Bu bo'limda vokal ansambli haqida tushuncha, turli ko'rinishdagi vokal ansambllar xususiyati, ovoz tarkibi, ansambllar bilan ishlash uslubi, vokal ansambllariga mos xos repertuar tanlash, guruhda garmonik, melodik hamohanglikka erishish, toʻgʻri nafas olish (zanjir nafas, diafragmaga nafas olish), artikulyatsiya, diksiya va orfoepiya qonunlariga amal qilish kabi mavzular o'rin olgan.
Vokal-xor jamoalari bilan ishlash uslubiyoti: Ushbu mavzu yoshiga qarab ovozlarni ajratish va jamoani tashkil etish, ovozlarni diapozoniga qarab xor partiyalariga ajratish, ovoz sozlash mashqlari, har bir xor partiyasi bilan alohida ishlash va rivojlantirish usuli, vokal-xor jamoalariga repertuar tanlashda uning xususiyatlarini inobatga olish masalalarini o'rganishga bag'ishlangan.
Dirijyorlik: Bu bo'lim insonni fiziologik tuzilishi va dirijyorlik apparati haqida tushuncha, dirjyorlik oʻng va chap qoʻllar vazifasi va ularning xususiyatlari, oddiy va murakkab o'lchovlar xaqida tushuncha, qobiliyat va tayyorgarlikka asoslangan holda turli o'lchovdagi hamda xarakterdagi asar tanlash, asarni musiqiy-nazariy, xor-vokal tahlil qilish mavzularini qamrab oladi.
Vokal: Ushbu mavzuda ovoz apparati haqida tushuncha, turli ovozlar ta'rifi, soprano, alt, tenor, bas, bariton, metsso soprano, kontralto, koloroturnoye soprano, bolalar ovozi: qizlar ovozi - soprano, alt, oʻgʻil bolalar ovozi – diskant, alt, ovozlarni sozlash mashqlari, nafas olish usullari va nafas ustida ishlash mashqlari kabi ma'lumotlar keltirilgan.
Dirijyorlik amaliyoti: Bu mavzuda turli vokal-xor jamoalariga asarlar tanlash, A`kapella (joʻrsiz) va joʻrli asarlarni, opera xor sahnalari, messo, xoral, rekviyem asarlardan namunalarni oʻzlashtirish, ijro davrida qo'llarni mustaqilligiga erishish qobiliyatin rivojlantirish va repertuarni xor jamoasiga oʻrgatish masalalari yoritilgan.
Aranjirovka: Bu bo'limda vokal-xor jamoalariga repertuar tanlash jarayonida turli ko'rinishdagi qoʻshiq va asarlarni mustaqil moslashtirish ko'nikmalariga ega boʻlish, 1 va 2 ovozli xalq va estrada qo'shiqlarini bolalar, ayollar, erkaklar va aralash vokal-xor jamoalari ijrosiga moslashtirish, koʻp ovozli turli janrdagi asarlarni (a`kapella, joʻrli asarlar, opera xor sahnalari, messo, xoral, rekviyem va oʻzbek kompozitorlar asarlari) 1, 2, 3, 4 ovozli kattalar va bolalar vokal-xor jamoalariga moslashtirish kabi masalalar ko'rib chiqilgan.
Xor partiturasini oʻqish: Bu mavzu fortepiano cholg'usini chuqurroq va kengroq oʻzlashtirish, qo'l va barmoqlarni rivojlantirish mashqlaridan foydalanish, dasturdagi asarni musiqiy-nazariy, vokal-xor tahlil qilish, turli koʻrinishdagi vokal-xor asarlarini chalish, asarni temp va ritmi, dinamik belgilari, xarakteriga moslab ijro etish kabi ma'lumotlarni o'z ichiga oladi.
Xor solfedjiosi: Ushbu mavzu turli vokal-xor jamoalariga yozilgan asarlarni notalar boʻyicha (solfedjio) kuylash, ovozlarni sozlash va rivojlantirish maqsadida turli temp, ritm va xarakterdagi mashqlarini solfedjirovat qilish, tovushlarni aniq, yuqori pozitsiyada to'g'ri talaffuz qilish, jumlalar boʻyicha toʻgʻri nafas olish va sarflashni yo'lga qoʻyish, tovush ijrosi sofligiga (intonatsiya) erishish kabi masalalarga bag'ishlangan.
Xor adabiyoti: Ushbu mavzuda xorijiy, rus, oʻzbek kompozitorlarining vokal-xor uchun yaratgan turli janrlardagi (a`kapella, joʻrli asarlar, opera xor sahnalari, messo, xoral, rekviyem) asarlarini yaratish davri, musiqiy-nazariy, vokal-xor tahlili, asarlar ijrosini tinglash va tahlil qilish, kompozitorlar hayoti va ijodi bilan tanishib chiqish, janrlarning oʻziga xos xususiyatlarini oʻrganish kabi masalalar yoritilgan.