Materialshunoslik

Ushbu kitob materialshunoslik fanining asosiy tushunchalari, metall va metallmas materiallarning tuzilishi, xossalari, ishlatilishi va ularni qayta ishlash usullarini qamrab oladi. Kitobda metallarning kristall tuzilishi, qotishmalar, termik ishlov berish, mexanik ishlov berish, payvandlash, kavsharlash va boshqa texnologik jarayonlar batafsil yoritilgan. Shuningdek, kitobda rangli metallar, sopol materiallar, kompozitsion materiallar va ularning xususiyatlari haqida ham ma'lumotlar keltirilgan.

Asosiy mavzular

Materialshunoslik fanining maqsadi va predmeti: Materialshunoslik fanining vazifalari, mashinasozlikdagi o'rni, mashinasozlikda ishlatiladigan metallar va qotishmalar, metallarning xossalari.
Materiallarning tuzilishi va xossalari to'g'risida ma'lumot: Metall va metallmas materiallar orasidagi farq, qora va rangli metallar, metallarning ichki tuzilishi va xossalari.
Qotishmalar nazariyasining asoslari: Qotishma, volfrom, mexanik aralashma, komponent, mikrostruktura, kimyoviy birikma, fazoviy panjara, holat diagrammasi, nuqsonli panjara, likvidus solidus, evtektika, abtsissa, kontsentratsiya, faza sistema, diffuziyalanish.
Kotishmalar holat diagrammasi: Holat diagrammasi, muvozanat diagrammasi, kristallanish davri, strukturaning o'zgarishi, mexanik xossalar, termik ishlov rejimi.
Rangli metallar va ularning qotishmalari, rangli metallar ishlab chiqarish: Mis metallurgiyasi, alyuminiy olish texnologiyasi, magniy ishlab chiqarish, titan ishlab chiqarish.
Cho'yan va po'lat ishlab chiqarish: Cho'yan olish uchun ishlatiladigan materiallar, domna pechining tuzilishi va ishi, domna pechda sodir bo'ladigan fizik-kimyoviy jarayonlar, domna pechining mahsulotlari, domna pechining iqtisodiy ko'rsatkichlari.
Sanoatda po'lat ishlab chiqarish: Kislorodli konvertorlarda po'lat olish, marten pechlarida po'lat olish, elektr pechlarida po'lat olish.
Pulatlarni qoliplarga quyish: Suyuk po'latlarni qoliplarga quyish, pulat kuymalarning tuzilishi va nuksonlari, pulat kuymalarni sifatini oshirish usullari.
Metallarni bosim ostida ishlash: Metallarni bosim ostida ishlash asoslari, bosim ostida ishlashning metal tuzilishi va xossasiga ta'siri, metallarni issiq va sovuq xollarda deformatsiyalash, kizdirish pechlari.
Metallarni yoyish: Metallarni yoyishni moxiyati va uni fizik-ximik xossalarini uzgarishi, zagotovkalarning juvalar orasidan utish sharti, prokat stanlarini tuzilishi va ishi, soft prokat ishlab chikarish texnologiyasi, trubalarni yoyish.
Metallarni bolgalash: Metallarni bolgalash moxiyati, releji, metallarni chuzish va presslash, presslash operatsiyasida aytiladi, releji, metallarni chuzish, presslash koefitsient, releji, metallarni chuzish uchun yunalishlarni beradi.
Metallarni Shtamplash: Materiallarni Shtamplash , Materiallarni Shtamplash. Kvadrat yoki oltingur, releji, bir ish turi bilan tugatiladi, releji va bir qator natijalar olinadi
Kukunsimon metallurgiya: Kukunsimon metallurgiya usuli bilan maxsus olinadigan ma’lumotlar, releji, metall va bir qator, tennarlik narhi kichikligi, taqrir va vazifani o’zgartiradi
Kuymachilik: Metallarning yaxshi tashkil qilinishi, o’rtacha olinishi, taqrir bilan tanlanga va sozliklar.