Для студентов финансового направления
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasining davlat budjeti tizimini o'rganishga bag'ishlangan. Unda budjetning iqtisodiy mohiyati, daromadlari va xarajatlari, budjet siyosati va uni shakllantirish tamoyillari, budjet jarayoni bosqichlari batafsil yoritilgan. Shuningdek, budjetlararo munosabatlar, mahalliy budjetlarning o'ziga xos xususiyatlari va budjet nazoratining tashkiliy masalalari ham ko'rib chiqiladi.
Asosiy mavzular
- Budjet tizimining iqtisodiy mohiyati va vazifalari: Budjetning davlat moliyasidagi o'rni, iqtisodiy kategoriya sifatidagi xususiyatlari, funktsiyalari va ahamiyati ochib berilgan. Budjetning iqtisodiy o'sishni rag'batlantirishdagi, ijtimoiy siyosatni moliyalashtirishdagi roli ko'rsatilgan.
- Budjet daromadlari: Davlat budjeti daromadlarining tarkibi, soliq va soliq bo'lmagan tushumlar, ularning ahamiyati va budjet tizimidagi taqsimlanish tartibi batafsil tahlil qilingan. Soliq siyosatining budjet daromadlarini shakllantirishdagi roli yoritilgan.
- Budjet xarajatlari: Davlat budjeti xarajatlarining tarkibi, funktsional va iqtisodiy tasnifi, ijtimoiy-madaniy sohani, iqtisodiyotni, davlat boshqaruvini va mudofaa xarajatlarini moliyalashtirish masalalari ko'rib chiqilgan. Budjet mablag'laridan samarali foydalanish yo'llari tahlil qilingan.
- Budjet siyosati va uni takomillashtirish: Budjet siyosatining asosiy yo'nalishlari, uni shakllantirish tamoyillari, iqtisodiy islohotlar sharoitida budjet siyosatining roli va ahamiyati ochib berilgan. Budjet jarayonini takomillashtirish, budjet shaffofligini oshirish va budjet nazoratini kuchaytirish masalalari ko'rib chiqilgan.
- Budjet jarayoni va uni amalga oshirish bosqichlari: Budjet jarayonining bosqichlari (budjetni tuzish, ko'rib chiqish, tasdiqlash va ijro etish), ularning mazmuni va ishtirokchilari batafsil yoritilgan. Budjet ijrosi ustidan nazoratni tashkil etish masalalari ko'rib chiqilgan. Mahalliy budjetlarning o'ziga xos xususiyatlari ko'rsatilgan.