Воспитание как социокультурный процесс
Ushbu kitob tarbiya jarayonining mohiyati, undagi asosiy tushunchalar, harakatlantiruvchi kuchlar, qonuniyatlar, tamoyillar va bosqichlarni ochib beradi. Tarbiyaning turli xil ta'riflari, uning jamiyatdagi o'rni va shaxs shakllanishidagi ahamiyati ko'rib chiqiladi. Shuningdek, kitobda tarbiyaning maqsadlari, vazifalari va shaxsga yo'naltirilgan tarbiya usullari haqida ma'lumot beriladi. Kitob, asosan, tarbiyaning sotsiokultural jarayon sifatidagi jihatlariga e'tibor qaratadi.
Asosiy mavzular
- Tarbiya tushunchasining ko'p qirraliligi va noaniqligi: Ushbu mavzu tarbiyaning turli xil ta'riflarini, uning mazmunini tushunishdagi yondashuvlar xilma-xilligini ko'rib chiqadi. Tarbiya pedagogikaning asosiy kategoriyasi sifatida o'rganiladi, lekin uning universal ta'rifi mavjud emasligi ta'kidlanadi.
- Tarbiya harakatlantiruvchi kuchlari va qonuniyatlari: Ushbu mavzu tarbiya jarayoniga ta'sir etuvchi omillar, ziddiyatlar va o'zaro bog'liqliklarni o'rganadi. Tarbiyaning ob'ektiv va sub'ektiv qonuniyatlari, shuningdek, tarbiya tamoyillari (yo'nalish, birlik, individuallikni hisobga olish) tahlil qilinadi.
- Tarbiya jarayonining asosiy bosqichlari: Ushbu mavzu tarbiya jarayonining bosqichma-bosqichligini, shaxsning ongi, e'tiqodi, his-tuyg'ulari va xulq-atvorining shakllanishini ko'rib chiqadi. Har bir bosqichning vazifalari va xususiyatlari ochib beriladi.
- Tarbiya turlari: Ushbu mavzu tarbiyaning turli yo'nalishlarini (ma'naviy, axloqiy, jismoniy, estetik, mehnat, huquqiy va boshqalar) o'rganadi. Har bir tarbiya turining maqsadlari, vazifalari va shaxsni rivojlantirishdagi o'rni aniqlanadi.
- Maktabda tarbiya jarayonining yo'nalishi: Ushbu mavzu maktabning tarbiya tizimidagi o'rni, uning asosiy vazifalari va shaxsni har tomonlama rivojlantirishga qaratilganligi ko'rib chiqiladi. Maktab tarbiyasining jamiyatdagi demokratik o'zgarishlarga moslashuvi, o'quvchilarning huquq va majburiyatlari haqida ma'lumot beriladi.