Nutq madaniyati

Ushbu kitob nutq madaniyati asoslari, me'yorlari, uslublari va nutqning go'zalligini ta'minlovchi omillarni o'rganishga bag'ishlangan. Unda nutqning to'g'riligi, aniqligi, mantiqiyligi, sofligi, qisqaligi, boyligi, ifodaliligi va obrazliligi kabi mezonlari keng yoritilgan. Kitobda nutqni rivojlantirish, notiqlik mahoratini oshirish va so'z san'atini egallash bo'yicha amaliy maslahatlar berilgan.

Asosiy mavzular

Nutq madaniyatiga kirish: Bu mavzu nutq madaniyatining mohiyati, vazifalari, ahamiyati va o'zbek tilining o'rni haqida ma'lumot beradi. Shuningdek, o'zbek tilining boyligi, tarixi va rivojlanish bosqichlari yoritiladi.
Nutq madaniyati va nutq odobi: Mavzuda nutq odobi, notiqlik san'ati, notiqlik san'atining namoyondalari va A.Navoiyning nutq madaniyatiga oid qarashlari tahlil qilinadi.
Nutq tovushlari: Bu mavzu nutq tovushlarining tasnifi (unli va undoshlar), ularning talaffuz xususiyatlari va o'zbek tilidagi fonetik qonuniyatlarga bag'ishlangan.
Nutq madaniyati mezonlari: Mavzuda nutqning to'g'riligi, aniqligi, mantiqiyligi, sofligi va ta'sirchanligi kabi asosiy mezonlari batafsil ko'rib chiqiladi.
Nutqning qisqaligi va ixchamligi: Bu mavzu ixchamlik va qisqalikning nutq madaniyatidagi o'rni, ixchamlikka erishish usullari va so'z tanlash mahorati haqida ma'lumot beradi.
Nutqning boyligi: Mavzuda so'z boyligi, sinonimlar, omonimlar, antonimlar, paronimlar, iboralar va ulardan o'rinli foydalanish usullari yoritiladi.
Nutqning ifodaliligi: Bu mavzu nutqning ta'sirchanligi, so'z tanlash, urg'u, intonatsiya va uslubiy vositalardan foydalanish orqali ifodalilikka erishish usullarini o'z ichiga oladi.
Nutqning obrazliligi: Bu mavzu tilning tasviriy vositalari, ya'ni trop va figuralar (metofora, metonimiya, sinekdoxa, mubolag'a, antiteza, gradatsiya va boshqalar) orqali nutqni obrazli qilish usullarini o'rganadi.
Nutq uslublari va nutq madaniyati: Bu mavzu nutqning turli uslublari (so'zlashuv, ilmiy, rasmiy, publitsistik va badiiy uslublar) va ularning xususiyatlari, uslublarni o'rinli qo'llash orqali nutq madaniyatini oshirish usullarini yoritadi.