Бола психик ривожланишида ота-она таъсирининг аҳамияти
Ushbu maqola bolaning psixik rivojlanishida ota-onaning ahamiyatini o'rganadi. Unda oiladagi munosabatlarning, xususan ota-onalar va farzandlar o'rtasidagi munosabatlarning bolaning o'zini anglashi, o'ziga bergan bahosi va munosabatlariga ta'siri muhokama qilinadi. Muallif bolalarning qo'rquvlari, xarakter xususiyatlari va yolg'on gapirish sabablariga ham to'xtalib o'tadi hamda ota-onalarga farzandlari bilan munosabatda bo'lish bo'yicha amaliy maslahatlar beradi.
Asosiy mavzular
- Oila va bolaning rivojlanishi: Oila bolaning shaxsiy rivojlanishida muhim ahamiyatga ega. Oiladagi munosabatlar, ayniqsa ota-onalar o'rtasidagi munosabatlar va farzandlar bilan bo'lgan munosabatlar bolaning o'zini anglashi, o'ziga bergan bahosi va munosabatlarini shakllantiradi. Oila bolaning ijtimoiy tasavvurlarini shakllantiradigan muhitdir.
- Bolalardagi qo'rquv: Bolalarda turli xil qo'rquvlar bo'lishi mumkin, masalan qorong'idan, yolg'izlikdan, suvdan qo'rqish. Qo'rquv bolaning xatti-harakatlariga ta'sir qilishi mumkin. Ota-onalar bolaning qo'rquviga sabab bo'ladigan narsalarni bartaraf etishga harakat qilishlari va ularni qo'llab-quvvatlashlari kerak. Bolani qo'rqitish orqali qo'rquvni yengishga urinmaslik kerak.
- Bolaning xarakteri: Bolaning xarakteri ota-onalar uchun muammo tug'dirishi mumkin. Ota-onalar bolaning xarakterini o'zgartirishga urinishdan oldin, uning sabablarini tushunishga harakat qilishlari kerak. Har bir bolaning o'ziga xos xususiyatlari borligini unutmaslik kerak. O'g'ir xarakterli bolalarga nisbatan sabrli bo'lish va ularni tushunishga harakat qilish lozim.
- Bolaning yolg'on gapirishi: Bolalar turli sabablarga ko'ra yolg'on gapirishlari mumkin, masalan jazolanishdan qo'rqish yoki o'zlarini himoya qilish. Ota-onalar bolaning yolg'on gapirishiga sabab bo'layotgan omillarni aniqlashlari va ularni bartaraf etishga harakat qilishlari kerak. Bolani yolg'on gapirganligi uchun jazolash o'rniga, unga nima uchun yolg'on gapirganligini tushuntirish lozim. Bolaning fantaziyalarini rivojlantirishga imkon berish kerak, lekin ularning haqiqatdan uzoqlashib ketishiga yo'l qo'ymaslik kerak.
- Ota-onalarga tavsiyalar: Ota-onalarga bolalarni qo'rqitmaslik, majburlamaslik, ayblamaslik va boshqalar bilan solishtirmaslik tavsiya etiladi. Bolalarni qanday bo'lsa shundayligicha qabul qilish kerak. Ota-onalar bolalarning baxtli bo'lishi uchun nima qilish kerakligi haqida o'ylashlari kerak.