Адабиётшуносликка кириш
"Adabiyotshunoslikka kirish" kitobi adabiyotshunoslik fanining asosiy tushunchalari, prinsiplari, metodlari va janrlarini o'rganishga bag'ishlangan. Kitobda adabiyotning jamiyatdagi o'rni, badiiy asarning tahlili, adabiy yo'nalishlar va oqimlar kabi masalalar yoritilgan. Muallif adabiyotshunoslikning nazariy asoslarini tushuntirish bilan birga, adabiy asarlarga tahliliy yondashuv namunalarini ham keltiradi.
Asosiy mavzular
- Adabiyotshunoslik fan sifatida: Ushbu mavzu adabiyotshunoslik fanining predmeti, vazifalari, tarkibiy qismlari (adabiyot nazariyasi, adabiyot tarixi, adabiy tanqid) va boshqa fanlar bilan aloqasini o'rganadi. Adabiyotshunoslikning asosiy maqsadi badiiy asarlarni ilmiy asosda tahlil qilish va baholash ekanligi ta'kidlanadi.
- Badiiy adabiyotning ikkiyoqlama mohiyati: Badiiy adabiyotning ham ijtimoiy ong shakli, ham san'at sohasi ekanligi ko'rsatiladi. Badiiy adabiyotning jamiyatdagi o'rni va vazifalari, uning estetik va ijtimoiy ahamiyati tahlil qilinadi. Shuningdek, badiiy adabiyotning boshqa san'at turlari bilan munosabatlari ham ko'rib chiqiladi.
- Badiiy asarda shakl va mazmun: Ushbu mavzu badiiy asarda shakl va mazmun birligi, ularning o'zaro ta'siri, shaklning mazmunga mosligi kabi masalalarni o'z ichiga oladi. Shuningdek, syujet, konflikt, kompozitsiya kabi shakliy elementlar ham tahlil qilinadi. Ba'zi manbalar ham keltirilgan. Ba'zi adabiyot nazariyotchilarining qarashlari ham keltirilgan
- Adabiy yo'nalish va oqimlar: Adabiy yo'nalishlar (realizm, romantizm, klassitsizm va boshqalar) va oqimlar (akmeizm, futurizm, surrealizm va boshqalar) o'rtasidagi farqlar, ularning asosiy xususiyatlari, adabiyotga ta'siri o'rganiladi. Har bir yo'nalishning o'ziga xos xususiyatlari va adabiy tamoyillari tahlil qilinadi. Shuningdek, ushbu atamalarga berilgan tariflar ham keltirilgan.
- Бадиий асар тахлили: Tahlil va talqin tushunchalari, badiiy asarni tushunishdagi obyektiv va subyektiv jihatlar, kontekstual va immanent tahlil, tahlil metodlari kabilar haqida ma'lumotlar berilgan. Har bir tahlil uslubining o'ziga xosliklari va boshqa uslublardan farqi ochib berilgan.