Теории романа
Ushbu kitob "Roman nazariyasi" roman janrining nazariy jihatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda roman janrining tarixiy rivojlanishi, uning ijtimoiy-tarixiy asoslari, janrni aniqlashdagi turli metodologik yondashuvlar (ijtimoiy-tarixiy, immanent rivojlanish), mazmuniy va shakliy belgilari tahlil qilinadi. Kitob roman janrining paydo bo'lishi va rivojlanishi, Yevropa adabiyotida roman poetikasi masalalarini o'rganadi hamda rus adabiyotida roman janrining shakllanishiga alohida e'tibor qaratadi. Unda Gegel, Belinskiy, Veselovskiy, Baxtin kabi adabiyotshunoslarning roman haqidagi qarashlari ko'rib chiqiladi. Shuningdek, roman syujetining turlari (ekstensiv, intensiv, konsentrik) va roman kompozitsiyasining o'ziga xosliklari yoritiladi. Kitob so'ngida nazorat savollari, topshiriqlar va adabiyotlar ro'yxati keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Roman janrining tarixiy rivojlanishi: Roman janrining paydo bo'lishi va rivojlanish bosqichlari, antik davr romanidan tortib, XX asr romanigacha bo'lgan davr qamrab olinadi.
- Roman janrini o'rganishdagi metodologik yondashuvlar: Ijtimoiy-tarixiy metod, immanent rivojlanish metodi, sifat va miqdoriy belgilar metodi kabi yondashuvlar tahlil qilinadi.
- Roman janrining mazmuniy belgilari: Roman mazmunining asosiy jihatlari, xususan, inson shaxsining o'rni va ahamiyati, ijtimoiy ziddiyatlar va axloqiy muammolar yoritiladi.
- Roman janrining shakliy belgilari: Syujet, kompozitsiya, til va uslub kabi shakliy elementlar, ularning roman janriga xos xususiyatlari ko'rib chiqiladi.
- Yevropa adabiyotida roman poetikasi: Yevropa adabiyotida roman janrining shakllanishi, turli davrlarda yaratilgan romanlarning poetik xususiyatlari tahlil etiladi.
- Shaxsiyat va roman: Romanlar shaxsiyatning shakllanishiga, qiyinchiliklarga va ijtimoiy o'zgarishlarga qanday ta'sir qilishi.