Lazer fizikasi
Ushbu kitob lazer fizikasi asoslarini, turli lazer turlarini, ularning ishlash prinsiplari va amaliyotini o'rganuvchilarga mo'ljallangan. Unda lazerlarning yaratilish tarixi, nurlanish qonuniyatlari, turli xil lazer sistemalarining tuzilishi va ularning xususiyatlari batafsil yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Lazerlar haqida tushuncha: Ushbu bob lazerlarning asosiy tushunchalari, nurlanish qonuniyatlari, lazerlarning ishlash prinsiplari, lazer nurlarining xususiyatlari (monoxromatiklik, kogerentlik, yo'nalganlik, ravshanlik) haqida ma'lumot beradi.
- Nurlanishning modda bilan o'zaro ta'siri: Ushbu bobda yorug'likning modda bilan ta'sirlashuvi, dispersiya, yutilish, sochilish, Doppler effekti va Vavilov-Cherenkov nurlanishi kabi hodisalar batafsil tahlil qilinadi.
- Issiqlik nurlanishi: Ushbu bobda issiqlik nurlanishi, Kirxgof qonuni, Stefan-Boltsman qonuni, Vinning siljish qonuni, Reley-Jins va Plank formulalari, optik pirometrlar kabi mavzular yoritiladi.
- Spontan va majburiy nurlanish. Eynshteyn ishlari: Ushbu bobda spontan va majburiy nurlanish hodisalari, Eynshteyn koeffitsientlari, damlash usullari, kvant elektrodinamika talqinlari muhokama qilinadi.
- Lazer nurlanishi quvvatini oshirish: Ushbu bobda generatsiya bo'sag'asi, asllik, lazer nurlanishi quvvatini oshirish usullari kabi mavzular ko'rib chiqiladi.
- Damlash: Ushbu bobda turli damlash usullari – optik, elektrik, gazodinamik, kimyoviy, fotodissotsiatsiya, elektron oqimli va injektsion usullar batafsil yoritiladi.
- Optik rezonatorlar: Ushbu bob optik rezonatorlar, yassi parallel ko'zguli rezonator, sferik ko'zguli rezonator, konfokal rezonator kabi mavzularni o'z ichiga oladi.
- Lazerlarning ish rejimi: Ushbu bobda lazerlarning impulsli va uzluksiz rejimdagi ishlashi, nurlanish spektri, impulsli lazer nurlanishi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
- Ko'p sathli sistemalarda nurlanish: Ushbu bobda uch sathli sistema, to'rt sathli sistema, faol muhitning lazer sathi kabi tushunchalar tahlil qilinadi.
- Gazli lazerlar: Ushbu bobda atomdagi elektronlarning energetik sathlari, geliy-neon gazli lazer, metall bug'lari aralashmali gaz lazerlari, geliy-kadmiy gazli lazerlar kabi mavzular yoritiladi.
- Uglerod oksidli lazerlar: Ushbu bob berk hajmli uglerod oksidli lazer, oqimli uglerod oskidli lazer, T-lazer, gazodinamik uglerod oksidli lazer kabi lazerlar haqida ma'lumot beradi.
- Kimyoviy lazerlar: Ushbu bobda kimyoviy lazerlar va ularda faol muhit, ishlash prinsipi, DF-CO2 lazer, SO-lazer, qo'llanilishi kabi mavzular muhokama qilinadi.
- Bo'yoq moddali lazerlar: Ushbu bob bo'yoq moddali lazer energetik sathlari, optik damlash, optik sxemasi, nurlanish spektri, qo'llanilishi kabi masalalarni qamrab oladi.
- Qattiq jismli lazerlar: Ushbu bobda rubinli lazerning energetik sathlari, ishlash prinsipi, tuzilishi, neodimli lazer kabi mavzular ko'rib chiqiladi.
- Yarimo'tkazgichli lazerlar: Ushbu bob yarimo'tkazgichli lazerlar haqida tushuncha, damlash va energetik sathlar, turli yarimo'tkazgichli lazerlarning tuzilishi va ishlash prinsipi kabi mavzularni o'z ichiga oladi.
- Erkin elektronli lazer: Ushbu bob erkin elektronli lazer haqida tushuncha, elektron to'dasini hosil qilish, sxemasi, ishlash prinsipi kabi masalalarni o'z ichiga oladi.
- Lazerlardan turli maqsadlarda foydalanish: Ushbu bobda lazerlardan ilmiy va amaliy maqsadlarda foydalanish, xalq xo'jaligining turli tarmoqlarida, turli fan sohalarida qo'llanilishi ko'rib chiqiladi.