Международные организации и мировые поли-тические процессы
Ushbu kitob xalqaro tashkilotlarning nazariy va amaliy jihatlarini o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, talabalarga, ilmiy xodimlarga va xalqaro munosabatlar sohasiga qiziquvchilarga mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Xalqaro tashkilotlarning mohiyati va huquqiy asoslari: Ushbu mavzu xalqaro tashkilotlarning ta'rifi, tuzilishi, vakolatlari va faoliyatini tartibga soluvchi huquqiy normalarni o'z ichiga oladi. Tashkilotlarning sub'yekt sifatida xalqaro huquqdagi o'rni ham ko'rib chiqiladi.
- Xalqaro tashkilotlarning rivojlanish tarixi: Ushbu mavzu xalqaro tashkilotlarning qadimgi davrlardan to hozirgi kungacha bo'lgan rivojlanish bosqichlarini, shakllanish sabablari va asosiy tendentsiyalarini o'rganadi. Liga Millatlaridan to Birlashgan Millatlar Tashkilotigacha (BMT) bo'lgan davrlar tahlil qilinadi.
- Xalqaro tashkilotlarning a'zoligi: Ushbu mavzu xalqaro tashkilotga a'zo bo'lish tartibi, a'zolik mezonlari, a'zolikning afzalliklari va cheklovlari, shuningdek tashkilotdan chiqish yoki chiqarib yuborish masalalarini yoritadi. A'zo davlatlarning huquq va majburiyatlari ko'rib chiqiladi.
- Xalqaro tashkilotlarning organlari va faoliyat yuritish mexanizmlari: Ushbu mavzu xalqaro tashkilotlarning asosiy organlari (Bosh Assambleya, Xavfsizlik Kengashi, Sekretariat va boshqalar) tuzilishi, vazifalari va ularning qaror qabul qilish tartibini o'rganadi. Shuningdek, tashkilotning faoliyatini ta'minlovchi moliyaviy va boshqa resurslar manbalari ham tahlil qilinadi.
- Xalqaro tashkilotlarning vakolatxonalari: Ushbu mavzu xalqaro tashkilotlarning davlatlar hududidagi vakolatxonalari maqomi, huquqlari va imtiyozlarini, shuningdek ushbu vakolatxonalarning faoliyatini tartibga soluvchi xalqaro huquqiy normalarni ko'rib chiqadi.
- Xalqaro tashkilotlarning faoliyat sohalari: Ushbu mavzu xalqaro tashkilotlarning turli sohalardagi faoliyatini yoritadi: xavfsizlik, iqtisodiyot, ekologiya, inson huquqlari va boshqalar. Har bir soha bo'yicha asosiy tashkilotlar va ularning loyihalari tahlil qilinadi.
- Mintaqaviy xalqaro tashkilotlar: Ushbu mavzu mintaqaviy xalqaro tashkilotlarning ta'rifi, xususiyatlari, vazifalari va global xalqaro munosabatlardagi o'rnini o'rganadi. Yevropa Ittifoqi, MDH, ASEAN kabi mintaqaviy tashkilotlarning faoliyatiga misollar keltiriladi.
- O'zbekistonning xalqaro tashkilotlardagi ishtiroki: Ushbu mavzu O'zbekiston Respublikasining xalqaro tashkilotlarga a'zo bo'lish tarixi, tashkilotlardagi faoliyati, respublikaning xalqaro maydondagi roli va pozitsiyasini yoritadi.