«Шаҳар қурилиши ва ҳўжалиги» ихтисослиги бакалаврлари учун «атроф-муҳит муҳофазаси ва шаҳар иқлимшунослиги» фанидан маърузалар матни
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va maxsus o'rta ta'lim vazirligi tomonidan Toshkent arxitektura-qurilish instituti talabalari uchun mo'ljallangan. Unda "Shahar qurilishi va xo'jaligi" kafedrasi tomonidan "Atrof-muhit muhofazasi va shahar iqlimshunosligi" fanidan ma'ruzalar matni keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Kirish: Ekologiya fanining mohiyati, atrof-muhitni muhofaza qilishning ahamiyati, shaharsozlikning atrof-muhitga ta'siri va uni kamaytirish yo'llari.
- Umumiy tushunchalar, komponentlar, shahar muhiti omillari: Atrof muhit va uning tarkibiy qismlari, shahar muhitining o'ziga xosliklari, inson faoliyatining atrof-muhitga ta'siri.
- Shahar atrof muhiti holatini tahlil qilish va baholash usullari: Atrof muhit holatini baholash mezonlari, gigienik me'yorlar, tahlil usullari, iqlim va mikroiqlimni baholash.
- Fizik omillarning atrof muhitga bo'lgan ta'sirlarini baholash: Shovqin, elektromagnit maydon, harorat kabi fizik omillarning atrof muhitga ta'siri va ularni baholash usullari.
- Shaharsozlik loyihalashning ekologik asoslari: Shaharsozlik konsepsiyalari, hududni landshaft-ekologik rejalashtirish, shaharsozlikni atrof muhitga moslashtirish.
- Hududni shikastlanishi: Hududning buzilishi turlari, eroziya, sel, suv toshqini kabi tabiiy ofatlar, ularga qarshi kurash usullari.
- Shahar muhitini transport shovqinidan muhofaza qilish: Transport shovqinining atrof muhitga ta'siri, shovqinni kamaytirish usullari, transportni rejalashtirishning ahamiyati.
- Havo havzasining ifloslanganini baholash: Havo ifloslanishining manbalari, uni baholash usullari, atmosfera potensiali, suv havzalarining sanitariya-gigienik holatini baholash.
- Issiq iqlim sharoitida shaharlarni joylashtirish va rivojlantirish xususiyatlari: Issiq iqlimning shaharsozlikka ta'siri, binolarni to'g'ri joylashtirish, shamollatish, mikroiqlimni yaxshilash usullari.
- Sanoat korxonalarini joylashtirishda havo havzasini himoyalash: Sanoat korxonalarining atrof muhitga ta'siri, sanitariya oraliqlari, korxonalarni to'g'ri joylashtirish, havo tozalash usullari.