Материалшунослик ва конструкцион материаллар технологияси
Ushbu kitob materialshunoslik va konstruksion materiallar texnologiyasi fanini o'rganish uchun mo'ljallangan bo'lib, unda metallar va qotishmalarning tarkibi, tuzilishi, xossalari, ularni rudalardan ajratib olish usullari, tayyorlanma olish yo'llari, metallmas materiallardan buyumlar tayyorlash texnologiyalari, shuningdek, turli materiallarning korroziyaga chidamliligi va ularni himoya qilish usullari haqida ma'lumot berilgan.
Asosiy mavzular
- Metallurgiya sanoati: Qora va rangli metallar, ularning xossalari va qo'llanilishi, olovbardosh materiallar, yoqilg'i turlari, фlyuslar va ularning vazifalari, domna pechlarining tuzilishi va ishlash prinsiplari.
- Metallshunoslik: Metallarning kristal tuzilishi, asosiy xossalari (fizik, kimyoviy, mexanik, texnologik), materiallarni sinash usullari.
- Qotishmalarning nazariy asoslari: Qotishmalar, ularning turlari va tuzilishi, holat diagrammalari, фазалар qoidalari.
- Temir-uglerodli qotishmalar: Temir va uning xossalari, temir-uglerod qotishmalarining strukturasi, diagrammasi, chоуan va pо'latlar, ularning turlari va qo'llanilishi.
- Metall va qotishmalarga termik ishlov berish asoslari: Termik ishlash turlari, pо'latlarni юмшатиш, normallashtirish, toblash, bо'shatish, sirtqi qatlamini пухталаш usullari.
- Rangdor metall va ularning qotishmalari: Аlyuminiy, mis, магний va titanium xossalari va qo'llanilishi, qotishmalar.
- Kukun materiallar: Mineralоkeramik va metallоkeramik materiallar, ularni tayyorlash texnologiyalari.
- Metallarning korroziyasi: Korroziyaning asosiy turlari, uning oldini olish choralari.
- Quymaqo'rlik asoslari: Quymaqo'rlik texnologiyasi, qulmalar оlishning maxsus usullari, quyma olish uchun suyuq metal ва qotishmalarni tayyorlash.
- Metallarni bosim bilan ishlash asoslari: Bosim bilan ишланадиган materiallarning deformatsiyalanishi, bosim bilan ishlov usullari, prokatlash, кирялаш, presslash, bolgalash, shtamplash.
- Metallarni payvandlash va kavsharlash: Payvandlash turlari va asoslari, чоклар ва payvand бирикма turlari, yoy bilan payvandlash asoslari, metallarni kislorod, gaz va elektrik yoyi bilan kesish, rangli metal va qotishmalarni payvandlash.
- Metallarga mexanik ishlov berish asoslari: Metallarni kesish usullari, токарлик дастгохлари, рандалаш, пармалаш, g'иш va zilvirлаш dastgohlari.
- Metallarga ishlov berishning maxsus usullari: Konstruksion materiallarga ishlov berishning elektr-fizikaviy usuli, elektr uchqun усули, materiallarning sirtqi qatlamini plastik деформациялаш йўли bilan пухталаш.
- Metallmas materiallar: Plastmassalar tоg'risida malumot, polimerlar, tolрdirgichlar va plastifikatorlar, пласмассалардан буюм тайерлаш технологияси, Еgос материаллар ва уларда учрайдиган нуцсонлар, Еgос турлари ва Хоссалари, Резина материаллар ва уларнинг олиниши, Елимли материаллар